1. ์๋ก
์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ์ ๋ ฅํ์ง์ ์ธ๊ณ์ต๊ณ ์์ค์ด๋ค. ์ด๋ ์์ ์ ์ธ ์ถ๋ ฅ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ ์ํํ๋ ฅ, ์์๋ ฅ ๋ฑ์ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ณผ ํจ๊ป ์ ๋ ฅ์์ ๋ณ๋์ฑ์ ์ ๋์ ์ผ๋ก ๋์ฒํ
์ ์๋ ์์์ ์ด๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์กฐํ๋ก์ด ์ด์ฉ์ ๋ฐํ์ ๋๊ณ ์๋ค.
๋ํ, ์ ๋ ฅ์ ํ์ง์ ์ ํ์ํค๋ ์ ๋๊ธฐ, ๋ฐ๋์ฒด ๋ฑ์ ์ ๋์ฑ, ๋น์ ํ ๋ถํ์ ๋ํด์๋ ์ด๋ฅผ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ต์ ํ ์ ์๋๋ก FACTS(Flexible
AC Transmission System) ๋ฑ์ ์ ๋ ฅ์ ์๊ธฐ๊ธฐ ๊ธฐ๋ฐ์ ์ ์ด ๊ธฐ๋ฒ๋ค์ด ์ฐ๊ตฌ๋์ด ์๊ณ ๊ทธ ๊ธฐ์ ๋ค์ด ์์ฉํ๋ ๊ฒฐ๊ณผ, ๋ง์ ์ฐ๊ตฌ์๋ค๊ณผ ์์ง๋์ด๋ค์
๋
ธ๋ ฅ์ผ๋ก ๋๋ถ์ ์ฑ๊ณผ์ธ ์ธ๊ณ ์ต๊ณ ์์ค์ ์ ๋ ฅํ์ง์ด๋ผ๋ ๊ฒฐ์ค์ ๋งบ๊ฒ ํ ์ ์์๋ค.
์์ ์์ ํ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ณผ๋ ๋ฌ๋ฆฌ ํ๋ ฅ, ํ์๊ด ๋ฐ์ ๋ฑ์ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ์ ๋ ์จ ๋ฐ ๊ธฐํ ๋ฑ ์์ฐํ๊ฒฝ์ ์ํฅ์ ๋ฐ๋ ์ถ๋ ฅ์ ๋ณ๋์ฑ์ด ์ฌํ ๋น์ ํ์ ์ธ ๋ฐ์ ์์ด๋ค.
์ด๋ฌํ ๊ฐ๋ณ์ ์ธ ๋ฐ์ ํน์ฑ์ ๊ณํต์ฐ๊ณ์ ๊ณํต์ ํฐ ์ํฅ์ ์ค ์ ์์ผ๋ ํ์ฌ๋ ๊ณํต์์ ์๊ธ๋๊ณ ์๋ ์ด ์ ๋ ฅ๋ ์ค ์ ์ฌ์๋ฐ์ ์ ๋น์ค์ด ๋ฎ๊ธฐ ๋๋ฌธ์
์ ์ฌ์๋ฐ์ ์ด ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ฏธ๋ฏธํ๋ค. ํ์ง๋ง ์ ๋ถ๊ฐ ์ต๊ทผ ๋ฐํํ ์ ์ฌ์์๋์ง 3020์ ์ฑ
์ ์ ๋ ฅ์์์ 20%๋ฅผ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ๊ณต๊ธํ๋ ๊ฒ์
๋ชฉํ๋ก์จ ์ ์๋์ด ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํฅํ ์ ์ฌ์์๋์ง ๋ฐ์ ๋์ด ์ด ๋ชฉํ์ ๊ทผ์ ํ๊ฒ ๋๋ค๋ฉด ๊ทธ ์ํฅ๋ ฅ์ ๋ฌด์ํ ์ ์๊ฒ ๋๋ค. ๋ํ, ๊ทธ ์ฉ๋์ ์ฝ 62.6GW(ํ์๊ด
33GW, ํ๋ ฅ 15.7GW, ๊ธฐํ 13.9GW)๊ฐ ํ์ํ ๊ฒ์ด๋ผ๊ณ ์ ๋ฌธ๊ธฐ๊ด์ ๋ด๋ค๋ดค๋ค.
์ ์ฌ์์๋์ง์์ผ๋ก์จ ์ฃผ๋ก ์ฌ์ฉ๋๋ ํ์๊ด ๋ฐ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ์ ์ถ๋ ฅ์์ธก ๋ฐ ์ ์ด๊ฐ ๊ธฐ์กด์ ๊ณํต๊ณผ ์ฐ๊ณ๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ค๊ณผ๋ ๋ค๋ฅด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณํต ์ฐ๊ณ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ๋ค๋ฉด
์๊ธ์ด์์ด ์ง๊ธ๋ณด๋ค ๋ณต์กํด์ง๊ณ , ๊ณํต๊ด์ฑ๋ ฅ์ด ๊ฑฐ์ ์์ด ์ก์ ์ ๋ก ์ฌ๊ณ ๋ฑ ๊ณํต์ ์ด์ ๋ฐ์ ์ ๊ณํต ํ๋ณต๋ ฅ์ด ๋ฎ์์ง๋ค. ํนํ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ๋ถ๋จ๊ตญ๊ฐ๋ผ๋
์ํฉ๊ณผ ์ง๋ฆฌ์ ํน์ฑ์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ๋
๋ฆฝํ ์ ๋ ฅ๊ณํต๋ง์ ์ด๋ฃจ๊ณ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ณ๋์ฑ์ ๋ํ์ฌ ๊ณํต์ฐ๊ณ๋ฅผ ํตํด ์ด๋ฅผ ์์ถฉ์์ผ์ค ์ ์๋ ๊ตญ๊ฐ๋ค์ด ์์ด ๋ฌธ์ ๊ฐ
๋ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์์ฒด์ ์ผ๋ก ๊ทธ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํด์ผ ํ๋ค.
๊ตญ๋ด ์ ๋ ฅ๊ณํต๋ง๊ณผ ๋น๊ตํ ์ ์๋ ์ ๋ฝ๊ณผ ๋ถ๋ฏธ์ง์ญ์ ๊ณํต์ ํ๊ตญ๊ฐ๊ฐ ์ ๋ ฅ๋ง์ด ์ฐ๊ณ๋์ด ์๊ณ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ๋นํด ์๋์ง์๋ ํ๋ถํ๋ฉฐ(์๋ ฅ, ์์, ํ๋ ฅ
๋ฑ์ ์ถ๋ ฅ) ์๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ตญ๊ฐ๋ณ ์ ๋ ฅ์์๋์ด ๋ค๋ฅด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ํธ ๋ณด์์ ์ธ ๊ด๊ณ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์์ฉ์ฑ ๋ฐ ์ ์ฐ์ฑ์ ๊ตญ๋ด์ ์ค์ ๋ณด๋ค ๋ ์ข๊ฒ ํฅ์์ํฌ
์ ์์๋ค.
์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ ๋ขฐ๋์ ํฐ ์ํฅ์ ์ฃผ๋ ๋ ๋ค๋ฅธ ์์ ์ค ํ ๊ฐ์ง๋ ํ์ ๋ ์ ๋ ฅ๋์ ๊ณต๊ธํ ์ ์๋ ์ก์ ์ ๋ก์ ๊น์ ์ฐ๊ด์ด ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋ ํํ ์ก์ ์ ๋ก๋ฅผ
์ ๊ธฐ์๋์ง๊ฐ ํ๋ฅด๋ ๊ธธ์ด๋ผ๊ณ ์ผ์ปซ๋๋ค. ์ก์ ์ ๋ก๋ ๊ธธ๊ณผ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ๊ณ ์ฅ์ด ๋ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๊ธฐ์๋์ง๊ฐ ํ๋ฅด๋ ๊ธธ์ด ๋งํ๊ฑฐ๋ ๋ค๋ฅธ ๊ธธ๋ก ์ฐํํ์ฌ ํ๋ฌ์ผํ๋
์ด ๊ธธ๋ ๊ณผ๋ถํ๋ก ์ธํด ์ ๊ธฐ์๋์ง๊ฐ ํ๋ฅผ ์ ์์ ๋๋ ํด๋น ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ฅผ ์ ์ง์ํค๋ฏ๋ก ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ด์์ฌ๊ฑด์ด ์
ํ๋ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋์ 4์ฐจ ์ฐ์
ํ๋ช
์ ์๊ธฐ์
๋ง๋ฌผ๋ ค ์ ๋ ฅ ์์๊ฐ ๊พธ์คํ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ ์ถ์ธ์ ๋ฐ๋ผ ์ง์์ ์ผ๋ก ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๋ผ๋์ ๊ฐ์ ์ก์ ์ ๋ก์ ๋ณด๊ฐ์ด ํ์ํ๋ค. ์ก์ ์ ๋ก ํ๋ ๋ฑ์ ์ ๋ ฅ๊ณํต๋ง
๋ณด๊ฐ ๋ฐ ์ด์๋ฐฉ๋ฒ ๋ฑ์ ๊ฐ์ ์ ํตํด ์์ ์ ์ ๋ ฅ๊ณต๊ธ ๋ฐ ๊ณํต์ ๋ขฐ๋๋ฅผ ์ ์งํด์ผ ํ๋ค. ์ ์ฌ์์๋์ง ๋ณด๊ธ๋ฅ ์ด ํ๋๋จ์ ๋ฐ๋ผ ๊ณํต ์์ ์ฑ์ด ์ ํ๋๊ณ ์๋
์ํฉ์ ์ฒํ ๊ตญ๊ฐ๋ค ๋ํ ์์ ๊ฐ์ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ ๋ ฅ๊ณํต ๋ถ์์ ์์ธ์ ๋ํด ๋ค๊ฐ์ ์ธ ํด๊ฒฐ๋ฐฉ์ ๊ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ด์ํ๋ฉฐ ๊ณํต์์ฉ์ฑ์ ํ๋ํด ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์๋ ํ์ฟ ์๋ง ์์ ์ฌ๊ณ ํ ์ ์ฌ์์๋์ง ๋ณด๊ธ์ ํ๋ํ ์ผ๋ณธ, ์ ์ฌ์์๋์ง ๋ณด๊ธ๋ฅ ์ด ๋์ ์ ๋ฝ๊ณผ ๋ถ๋ฏธ์์ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์์ ์ ์ด์ ์ ๋ต์ ๋ง๋ค๊ณ ์ํํ
์ฌ๋ก๋ฅผ ๊ณ ์ฐฐํด ๋ณด๊ณ , ์ด๋ฅผ ํ ๋๋ก ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ์ ์ฌ์์๋์ง 3020์ ์ฑ
์คํ์ ์ํ ์ ๋ ฅ๊ณํต ์์ ํ ์ ๋ต ๋ฐ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ ๋ฐฉํฅ์ ๋ํด ๋
ผํ์ฌ ๋ณด๊ธฐ๋ก ํ๋ค.
2. ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ ๋ณด๊ธ ํ๋ ์ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ํฅ
๋ํ์ ์ผ๋ก ์์ฉํ๋๊ณ ์๋ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ์์ธ ํ์๊ด, ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ ์ผ์กฐ๋, ํ์ ๋ฑ ๊ธฐํ๋ณํ์ ๋ฐ๋ผ ๋ค์
๊ทธ๋ฆผ. 1,
๊ทธ๋ฆผ. 2์ ๊ฐ์ด ์ถ๋ ฅ์ด ๊ฐ๋ณ์ ์ธ ๋ณ๋์ฑ ์ ์์ด๋ค. ์ถ๋ ฅ๋ณ๋์ ์ ๋๋ ์ค๋น๊ท๋ชจ์ ๋ฐ๋ผ ๋ค๋ฅด๋ ์ด๋ฌํ ๋ณ๋์ฑ ์ ์์ ์ํด ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ(์ ๊ธฐ์ ํ์)์
7๊ฐ์ง ์ ํ์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์ฌ ๋ค์
๊ทธ๋ฆผ. 1,
๊ทธ๋ฆผ. 2์ ๊ฐ์ด ์ ๋ฆฌํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 1. ๋
์ผ, ๊ฐ๊ธฐ์ผ์์ ์ํ ํ์๊ด ๋ฐ์ ๋
Fig. 1. In Germany, Solar power generation by solar eclipse
๊ทธ๋ฆผ. 2. ๋จํธ์ฃผ, ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ ๋ณ๋์ฑ
Fig. 2. South Australia, Wind power generation fluctuation
2.1 ์ ๋ ฅ์๊ธ์ ๋ถ๊ท ํ
์ ๋ ฅ๊ฑฐ๋์์ ๋จ๊ธฐ, ์ค๊ธฐ, ์ฅ๊ธฐ์ ์์์์ธก์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ์ฌ ๋ฏผ๊ฐ ๋ฐ์ ์ฌ๋ฅผ ํฌํจํ ๊ตญ๋ด์ ๋ฐ์ ์ฌ์
์๋ค์ ๊ณํ๋ ๋ฐ์ ๋์ ์ํ๋ ์ ๋ ฅ์ ์์ฐํ์ฌ ์ฌ์ฉ์์๊ฒ
๊ณต๊ธํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋
๊ทธ๋ฆผ. 3์ ๊ฐ์ด ์ ๋ ฅ์์๊ฐ ์ ์ ๊ณ์ ์ธ ๋ด๊ณผ ๊ฐ์์ฒ ์ ์ฃผ๋ง ์ผ๊ฐ์๊ฐ์ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ์ ์์ ์ถ๋ ฅ์ด ์์๋ฅผ ์ด๊ณผํ ๊ฒฝ์ฐ ์์ฌ์ ๋ ฅ์ด ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค. ์์๊ฐ ๊ณ ์ ๋
์ํ์์ ์ ์ฌ์์ถ๋ ฅ์ด ์ฆ๊ฐํ๋ฉด ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ฆ๊ฐ๋ถ ๋งํผ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ ๋ฐ๋๋ก ๊ฐ์์์ผ์ผ ์์์ ๊ณต๊ธ์ ๊ท ํ์ด ์ ์ง๋๋ค. ์ ์ฌ์์ถ๋ ฅ์ด ๊ณ์
์ฆ๊ฐํ ๊ฒฝ์ฐ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ ๋์ฑ ๊ฐ์ํ์ฌ ์ต์์ถ๋ ฅ ํ๊ณ์ํ๋ก ์ด์ ํ๊ฒ ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ด ๋ ์์นํ๋ฉด ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ ๋ ์ด์
์ถ๋ ฅ์ ๊ฐ์์ํฌ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ ๊ฐ์ ๋ก ์ ํํ ์๋ฐ์ ์๋ค. ์ด๋ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ ๊ฐ์์ํฌ ์ฌ์์ด ๋ ์ด์ ๋จ์์์ง ์๊ธฐ
๋๋ฌธ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 3. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ๊ณ์ ๋ณ ์ ๋ ฅ ์์ํจํด
Fig. 3. Seasonal electricity demand pattern in Korea
2.2 ์ฃผํ์ ๋ณ๋
๊ณํต์ด์ ์ ์ ๋ ฅ์ ์์์ ๊ณต๊ธ์ด ๊ท ํ์ ์ด๋ฃจ๋ฉด ์ฃผํ์๋ ์ ๊ฒฉ ์ฃผํ์์ธ 60ใ๋ฅผ ์ ์งํ๋, ๊ณต๊ธ์ด ์์๋ฅผ ์ด๊ณผํ ๊ฒฝ์ฐ ์ฃผํ์๋ ๋ฎ์์ง๋ค. ์๊ธฐ
๊ทธ๋ฆผ. 4์ ๊ฐ์ด 12์๊ฒฝ ์์ฌ์ ๋ ฅ์ด ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๊ณต๊ธ๋ ๋ ์ฃผํ์๋ ์์นํ๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ ๊ธฐ์์ ์ํด ์งง์ ์ฃผ๊ธฐ๋ก ํฐ ํญ์ ์ถ๋ ฅ ๋ณ๋์ด ๋ฐ์ํ๊ณ
๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ์ด ๋ณ๋์ฑ์ ํก์ํ ์ ์์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฃผํ์๋ ๋ณ๋๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 4. ์ผ๋ณธ์ ์๊ฐ๋๋ณ ์ ๋ ฅ ์์
Fig. 4. Japanese electricity demand over time
๊ทธ๋ฆผ. 5. ็พ ์บ๋ฆฌํฌ๋์ ์ฃผ ๋ด์ฒ ์์ ๋ถํ(Duck Curve)
Fig. 5. Pure load in Spring, California, USA(Duck Curve)
๊ทธ๋ฆผ. 6. ์๊ฐ๋๋ณ ์ ์ฌ์ ์ถ๋ ฅ ํน์ฑ
Fig. 6. Output characteristics of renewable energy over time
2.3 ๋ฐฐ์ ๊ณํต์ ์ ์ ์์น
๋ค์
๊ทธ๋ฆผ. 7์ ๊ณํต์ ์ ์ฌ์์๋์ง์์ธ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ด ์ธ์
๋์์ ๋ ๊ทธ ์ํฅ์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ๋ฐฐ์ ๊ณํต์ ์ ์์ด ์์นํ ์ ์์์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค. ์ด๋ฌํ ์ ์ ์์น์ด ๊ท์ ์น๋ฅผ
๋ฒ์ด๋ ์ผ์ ์์ค์ ์ด๊ณผํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๊ณํต ๋ด์ ์ ๊ธฐ๊ธฐ๊ธฐ์ ์ ์ฐ์ดํ, ๊ณ ์ฅ ๋ฑ์ ์ ๋ฐํ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ ์ฌ์์๋์ง๋ฅผ ์์ฐํ๋ ๋ฐ์ ์ฌ๋ก๋ถํฐ ์ ์ฌ์์๋์ง์
๊ณํต์ ์ ์ ์๊ฐ ์์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์์ ์ ์์์น ์ฌ๋ถ์ ์ ์ ์ฑ์ ์ฌ์ ๊ฒํ ํ์ฌ ์ ์ํ์ฉ ๋ฐ ์ ์๋ ์ ํ ๋ฑ์ ์กฐ์น๋ฅผ ์ทจํ๊ฒ ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 7. ์๊ฐ๋๋ณ ์ ์ฌ์ ์ถ๋ ฅ ํน์ฑ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ํ ์ ๋ก ์ ์์์น
Fig. 7. Output characteristics of renewable energy over time
2.4 ์ ์ฌ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋จ๋
์ด์ ๋ฐฉ์ง์ฅ์น์ ์ํ ์ ๋ ฅ์๊ธ ๊ฐ์ ๋ฌธ์
๊ณํต์ฐ๊ณํ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ(๋ถ์ฐํ ์ ์)๋ ์ ๋ ฅ๊ณํต ์ธก์์ ์ฌ๊ณ ๋๋ ์ด์ ํ์์ด ๋ฐ์ํ๋ฉด ์ฆ์ ์ ๋ ฅ๊ณต๊ธ์ ์ค๋จํ๋ค. ํ์ง๋ง ์ด๋ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๋ฅผ ๊ณ์
์ด์ ์ํฌ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๊ณํต์ ์ ๋ ฅ์ด ๊ณ์ ๊ณต๊ธ๋์ด ๊ณํต ๋ณต๊ตฌ ์์
๋ฐ ๋ณด์ ์ ๊ฐ์ ์ฌ๊ณ , ์ค๋น์์, ์ธ๋ฒํฐ ๊ณ ์ฅ ๋ฑ์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ฏ๋ก ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๋
๊ณํต์์ ๋ถ๋ฆฌํด์ผ ํ๋ค. ๊ณํต์ผ๋ก๋ถํฐ ์ ์ฌ์์๋์ง์์ ์ฐจ๋จํ๊ธฐ ์ํด ์ ์ฌ์์๋์ง ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ธก์๋ ๋จ๋
์ด์ ๋ฐฉ์ง ์ฅ์น๊ฐ ์ค์น๋์ด ์์ด ๋จ๋
์ด์ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ฒ์ถํ์ฌ
์์ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ฌ์ ์ ๋ฐฉ์งํ ์ ์๋ค.
๊ทธ ๋ค์์ผ๋ก๋ ์ด ์ํฉ์ ๋ํ ๋ฐ๋์ ๊ฒฝ์ฐ๋ก์จ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ๊ณํต์ผ๋ก๋ถํฐ ๋ถ๋ฆฌ๋จ์ผ๋ก์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ์ ๋ํด ์ดํด๋ณด๊ณ ์ ํ๋ค. ์ด๋ ์์์ ์ ๊ฐํ
๋ฑ์ ์ํฅ์ผ๋ก ์๋์น ์์ ๋จ๋
์ด์ ๋ฐฉ์ง์ฅ์น์ ๋์์ ์ํด ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๋ก๋ถํฐ์ ์ ์๊ณต๊ธ์ด ์ฐจ๋จ๋์ด ์ ๋ ฅ ์๊ธ์ ์ฐจ์ง์ด ๋ฐ์ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ์ด๋ค. ์ค์ ์ฌ๋ก๋ก์จ
2007๋
์ผ๋ณธ ์นด๊ณ ์ง์ง์ผ๋ก ๊ด๋ ์ผ๋์์ ์ฃผํ์๊ฐ 0.9ใ๊น์ง ํ๋ฝํ๋ค. ์ด๋ ๊ตฐ๋งํ ์คํ์์์ ๋ฐ์ ํ๊ณ ์๋ ํ์๊ด ๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ๋๊ฑฐ ๊ณํต์ผ๋ก๋ถํฐ
๋ถ๋ฆฌ๋์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ธ๋ฐ ๋ง์ผ ๋จ๋
์ด์ ๋ฐฉ์ง์ฅ์น์ ์ํด ๊ด์ญ์ ์ผ๋ก ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ์ผ์ ํ ๊ณํต์ผ๋ก๋ถํฐ ๋ถ๋ฆฌ๋์์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ด์ญ์ ์ ์ํ์ฑ์ด ์ฆ๊ฐํ๋ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ
์ ์๋ค.
2.5 ์ ๋ ฅ๊ณํต ๊ด์ฑ๋ ฅ ์ฝํ
์ ๋ ฅ๊ณํต๋ง์์ ์ฌ๊ณ ๋๋ ์ด์์งํ๊ฐ ๋ฐ์ํ์ฌ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ๊ณํต์ผ๋ก๋ถํฐ ๋ถ๋ฆฌ๋ ๊ฒฝ์ฐ, ์๊ธ ๋ถ๊ท ํ์ ์ํ ์ฃผํ์ ๋ฐ ์ ์ ๋ณ๋์ด ๋ฐ์ํ๋ค. ๋๊ท๋ชจ
ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๋จ์ง๊ฐ ๋ง์ ๋ด๋งํฌ, ๋
์ผ ๋ฑ์ ๊ตญ๊ฐ์์๋ ์ด์ ๊ฐ์ ํ์์ผ๋ก ๊ณํต์ ์์ ์ฑ์ด ํฌ๊ฒ ์ํฅ์ ๋ฐ๊ณ ์๋ค.
ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๋๋ ์๋ ฅ๋ฐ์ ์ ํฐ๋น์ ๊ธฐ๊ณ์ ํ์ ๋ ฅ์ผ๋ก ๋ฐ์ ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด ํ์ ๋ ฅ์ ์ํด ๊ด์ฑ๋ ฅ์ด ์กด์ฌํ๋ ๊ฒ์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ๋ฒ์น์ด๋ค, ๊ทธ๋ฌ๋, ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๋
์ ๋ ฅ์ ์๊ธฐ๊ธฐ์ธ ์ธ๋ฒํฐ๋ฅผ ํตํด ๊ณํต์ ์ ๋ ฅ์ ๊ณต๊ธํ๋ ๋น๋๊ธฐ์ ์์ผ๋ก์ ๊ด์ฑ๋ ฅ์ด ์กด์ฌํ์ง ์๋๋ค. ์ด๋ ๊ณํต์์ ์ฌ๊ณ ๋ ์ด์ ๋ฐ์์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ์๊ธ๋ถ๊ท ํ์ด
๋ฐ์ํ์ฌ ์ฃผํ์ ๋๋ ์ ์์ ๋ณ๋์ด ๋ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ์ฆ๊ฐ์ ์ด๊ณ ์์ด์ด๋ด์ ์งง์ ์๊ฐ๋์ ๋ณ๋์ฑ์ ์ ํญํ ์ ์๋ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ํ์ด ์ฝํด์ ธ์ ์์ ์ ์ธ ์ ๋ ฅ๋ง
์ ์ง๊ฐ ์ด๋ ค์ธ ์ ์๋ค. ์ฆ ๊ณํต์ฌ๊ฑด์ ๋ง๋ ์ ์ ๊ท๋ชจ์ ๊ด์ฑ๋ ฅ์ด ํญ์ ์กด์ฌํด์ผ ํ๋ค๋ ๋ป์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ ์ฌ์๋ณด๊ธ ํ๋๋ก ๊ณํต๊ด์ฑ๋ ฅ ์ ์ง๋ฌธ์ ๊ฐ ๋๋๋
๊ฒ์ด๋ค.
2.6 ๊ณ ์ฅ์ ๋ฅ ์ฆ๊ฐ ๋ฐ ๊ณต์ง
๊ณํต์ ์ฌ๊ณ (๋จ๋ฝ์ฌ๊ณ )๊ฐ ๋ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ๊ต๋ฅ ๋ฐ์ ์ค๋น์ธ ๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ ๋ฐ ์ ๋๋ฐ์ ๊ธฐ, ๋ณด์กฐ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋จ๋ฝ์ ๋ฅ๊ฐ ๊ณต๊ธ๋๊ณ , ๋์์ ์ธ๋ฒํฐ๋ฅผ ํตํด์๋ ๋จ๋ฝ์ ๋ฅ๊ฐ
๊ณต๊ธ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์(์ธ๋ฒํฐ ๋ณดํธ๊ธฐ๋ฅ์ด ์๋ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ) ๊ธฐ์ค ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ์ ๊ฒฉ ์ฐจ๋จ์ ๋ฅ(๋จ๋ฝ์ฉ๋) ์ด๊ณผ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค. ํํธ, ์ ์ฌ์์ฉ ์ธ๋ฒํฐ๊ฐ ๋ง์ด ๋ณด๊ธ๋
๊ฒฝ์ฐ R-L-C ๊ณต์งํ์์ ์ํด ๊ณํต์ ๊ต๋๋ ์ด๋ฏธ ํด์ธ๊ณํต์์ ๋ํ๋๊ณ ์๋ค.
2.7 ์ ๋ ฅ์๊ธ์ ๋ถ๊ท ํ
์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๋ ๊ณํต์ ์ ๋ ฅ์ ๊ณต๊ธํ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์์ฒด์ ์ผ๋ก ์๋ด๋ถํ(๊ณํต์์ ์์ ํ์ง ์๋ํจ)์ ์ ๋ ฅ์ ๊ณต๊ธํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์๋นํ ๋ง๋ค. ์ด๋ฌํ ์ํฉ
์์์ ์ถ๋ ฅ์ด ๊ฐ๋ณ์ ์ธ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ์ ํน์ฑ์ ๋ฐ์ ๋จ์ง ๋จ์์ ๋๊ท๋ชจ๋ก ๋ฐ์ ๋์ด ๊ฐ์ํ๊ฒ ๋๋ฉด ์๋ด๋ถํ๋ ๊ณํต์ผ๋ก๋ถํฐ ์์ ๋ฐ๋๋ก ๋์ด์๋ค. ์ด ๋ ์์ธก๋
์์์ ๋นํด ์๋ด๋ถํ์์ ์๊ธ๋ฐ๋ ์ ๋ ฅ๋๋งํผ ๋์ํ์ง ๋ชปํ ๊ฒฝ์ฐ ๋ถ์์ ํ ์ ๋ ฅ์๊ธ์ ์ํด ์ฃผํ์ ์ ํ ๋ฑ์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค.
3. ์ ๋ ฅ๊ณํต ์์ ํ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ ๋ฐฉํฅ
๋ณธ ์ฅ์์๋ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ ๋ณด๊ธ ํ๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ์ต์ํํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ธ๋ถ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ ๋ฐฉํฅ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ํ๋ค.
3.1 ์, ํ๋ ฅ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์กฐ์ ๊ธฐ์
์์ ๋ณ๋์ ๋ฏธ์ ๋ณ๋๋ถ, ๋จ์ฃผ๊ธฐ ๋ณ๋๋ถ, ์ฅ์ฃผ๊ธฐ ๋ณ๋๋ถ ๋ฑ
๊ทธ๋ฆผ. 8๊ณผ ๊ฐ์ด 3๊ฐ์ง๋ก ๋ถ๋ฅํ๋ฉฐ, ์ด๋ค ๋ณ๋ ํน์ฑ๋ณ๋ก ์๋ ฅ, ํ๋ ฅ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์กฐ์๊ธฐ(GF), ์ฃผํ์ ์ ์ด(LFC), ๊ฒฝ์ ๊ธ์ (EDC)์ ํตํด ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์
์กฐ์ ํ์ฌ ์์์ ๊ณต๊ธ์ ๊ท ํ์ ์ ์งํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 8. ์์ ๋ณ๋์ฃผ๊ธฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ด์ ์ ์ด
Fig. 8. Minimum output of thermal, hydroelectric base load power plant
์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ณ๋์ฑ์ ๋์ํ๊ธฐ ์ํ ๊ฐ์ฅ ์ ์ฉํ ์๋จ์ ์๋ ฅ๊ณผ ์์๋ฐ์ ๊ธฐ, ๋ค๋ฅธ ๋๋ผ์์ ๊ณํต์ฐ๊ณ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. ์ค์ ์ ๋ฝ ๋ฑ ์ ์ง๊ตญ์์๋ ๊ตญ๊ฐ๊ฐ ์ ๋ ฅ๋ง์ด
์ฐ๊ณ๋์ด ์๊ณ , ๋
ธ๋ฅด์จ์ด(์ ์ฒด๋ฐ์ ๋ ฅ์ 95%๋ฅผ ์๋ ฅ๋ฐ์ ์ด ๋ถ๋ด) ๋ฑ ์๋ ฅ๋ฐ์ ์ฉ๋์ด ํฐ ๋๋ผ์์๋ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ์ฉ๋์ด ํฐ ๊ตญ๊ฐ(๋ด๋งํฌ์ ๊ฒฝ์ฐ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ์
๋น์ค์ 20%๋ฅผ ์ฐจ์ง)์ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ณ๋์ฑ์ ์ด๋ ์ ๋๋ ํก์ํ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ์๋ ฅ๊ณผ ์์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ณด๊ธ๋ฅ ์ด ๋ฎ์ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ณ๋์ฑ
ํก์์ ํ๊ณ๊ฐ ์์ด ์์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์กฐ์ ๋ ฅ์ ๋นํด ๋ณ๋์ฑ์ ๋์ํ ์ ์๋ ๋ฅ๋ ฅ์ ๋ฎ์ง๋ง ํ๋ ฅ๋ฐ์ ์ ์ ๊ทน ํ์ฉํ๋ค๋ฉด ์ ์ฌ์์๋์ง์ ๋ณ๋๋ถ์ ์ถฉ๋ถํ ๋์ํ
์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 1๊ณผ ๊ฐ์ด ๋
์ผ์ ์ผ์๋์์์ ์๊ฐ๋ณ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ๋ณํ์ถ์ด๋ ์ ํํ ์์ํด์ผ ํ๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ 2030๋
์ดํ ๋ง์ ๋ ์จ์์ ์ผ์์ด ์งํ๋ ๊ฒฝ์ฐ
๋
์ผ์ ์ฌ๋ก์ ๊ฐ์ด ์๊ฐ๋๋ณ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ๋ณ๋ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ๋งค์ฐ ์ ํํ ๊ทธ๋ ค์ผ ์ ์ ์๊ฐ์ ์ ์ ๋์ ์ํ๋ ฅ ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ฅผ ๊ณํต์ ํฌ์
ํ ์ ์์ ๊ฒ์ด๋ค.
์ด์ ๊ด๋ จ๋ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ ์์๋ ์ ์ฌ์์ถ๋ ฅ ๋ฐ ๋ถํ์์ธก(1์๊ฐ ๋ง๋ค), ์ํ๋ ฅ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ํฌ์
์ ์ ์ด์ ๋(์๋น๋ ฅ) ์์ธก ํ๋ก๊ทธ๋จ(S/W) ๊ฐ๋ฐ ๋ฑ์ ์๋ก๋ค
์ ์๋ค.
ํ 1. ์๋์ง ์๋ณ ์ค๋น์ฉ๋ ๊ธฐ์ค์ ๋น์ค
Table 1. Battery characteristics
๊ตฌ๋ถ
|
์์๋ ฅ
|
์ํ
|
์ ๋ฅ
|
LNG
|
์์
|
์ ์ฌ์
|
๊ธฐ์ค
|
์ค๋น ์ฉ๋(%)
|
20.9
|
29.6
|
3.8
|
32.7
|
4.3
|
8.7
|
11์ฒ๋ง KW
|
์ ๋ ฅ์๊ธ์ ์์ด์ ๋ณ๋๋ถ์ ๋ํ ๋์ ์๊ฐ์ ๊ณ ๋ คํ ๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ค์ ๊ธฐ๋์๊ฐ ๋ํ ๊ณ ๋ ค๋ฅผ ํด์ผ ํ๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ค๋ณตํฉ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๊ธฐ๋์๊ฐ์ 1์๊ฐ ์ ๋
์์๋๋ฉฐ, ๊ฐ์คํฐ๋น์ ๊ธฐ๋์๊ฐ์ ์ฝ 20๋ถ ์ ๋๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ์ฃผํ์ ์กฐ์ ์ ์ํด ์ต๋ 6%์ ์ฌ์ ๋ฅผ ๋๊ณ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ฅผ ์ด์ ํ๋ฉฐ, ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ถ๋ ฅ ์กฐ์ ์๋๋ฅผ
๋ค์
ํ 2์ ๊ฐ์ด ์ ํ์ฌ ์ด์ ํ๋ค.
ํ 2. ๊ตญ๋ด ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ถ๋ ฅ์กฐ์ ๊ธฐ์ค
Table 2. Korean power plant generation adjustment standard
๊ตฌ๋ถ
|
์คํ๋ฐ์ ๊ธฐ
|
์ค์ ๋ฐ์ ๊ธฐ
|
๊ฐ์ค๋ฐ์ ๊ธฐ
|
๊ฒฝ์ฌ ๋ณ๋ํญ
|
์ ๊ฒฉ์ฉ๋์ 20% ์ด์
|
์ ๊ฒฉ์ฉ๋์ 20% ์ด์
|
-
|
๋ฐ์ ๊ธฐ ์ถ๋ ฅ ๋ณ๋ํญ
|
์ ๊ฒฉ์ฉ๋์ 3%/๋ถ ์ด์
|
์ ๊ฒฉ์ฉ๋์ 4.5%/๋ถ ์ด์
|
์ ๊ฒฉ์ฉ๋์ 5%/๋ถ ์ด์
|
์ผ๋ณธ์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๋จ์ฃผ๊ธฐ ๋ณ๋์ฑ์ ๋์ํ๊ธฐ ์ํด์ ํญ์ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ ๋ํ ์ฌ์ ๋ถ์ ๋์ด(์ฝ 10~20% ์ ๋) ์ด์ ํ๋ฉฐ, ์ถ๋ ฅ์ ๋ณ๋์๋(์ถ๋ ฅ๋ณํ์จ)๋
์ฝ1~10%/๋ถ์ผ๋ก ์ด์ ํ๊ณ ์๋ค. ๊ฐ์คํฐ๋น์ ์ถ๋ ฅ๋ณ๋ ํญ์ 20%๊ฐ๋ ๋์ด ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ ๋์์ฉ์ผ๋ก ํ์ฉํ๊ณ ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ์ ์ฌ์์ ๋ณ๋์ฑ์ ๋์ํ๊ธฐ
์ํ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ ์กฐ์ ๋ฒ์ ํ๋ ๋ฐ ์กฐ์ ์๋๋ฅผ ํฅ์์ํฌ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ์ด ํ์ํ๋ค. ๋ํ ์ ์ง๊ตญ์ ๋ฐ์ ์ถ๋ ฅ์ 10%์์ 90%๋ก ์ฌ๋ฆฌ๋๋ฐ
๋ถ๊ณผ 1๋ถ์ ๋๋ก ์งง๊ณ ์๋ฐฑ MW๊ธ์ ๊ฐ์ค์์ง ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ์ ์ฌ์ ๋ณ๋์ฑ ๋์ ๊ฐ์ค์์ง๋ฐ์ ๊ธฐ ๊ฐ๋ฐ์ด ํ์ํ๋ค. ์ด์ ํจ๊ป ํด์ผ,
์ฌ์ผ์๊ฐ ๋ฐ ๋ด๊ณผ ๊ฐ์์ฒ ๋ฑ ์ ๋ ฅ์๋น๊ฐ ์ ์ ์๊ฐ๋ ์๋ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ์ ๋น ์ค์ด๊ฑฐ๋ ์ ์ง๋ ์ํ์ด๋ฏ๋ก ๊ณํต๋ณ์
๋์ด ์ ์ด ์ถ๋ ฅ ์กฐ์ ์ฌ์์ด ๊ฐ์ํ๋ค.
์ด์ ๋ฐ๋ผ์
๊ทธ๋ฆผ. 9์ ๊ฐ์ด ํ์๊ด๊ณผ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ์ ์ถ๋ ฅ ๋ณ๋์ ๋๋นํ ์๋ ฅ, ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ต์ ์ถ๋ ฅ ํ๊ณ ๊ฐ์ ๋์ฑ ๋ฎ์ถ์ด ์ถ๋ ฅ ์์น ์ฌ์ ๋์ ์ฆ๊ฐ์์ผ ์ด์ ํ ์ ์๋ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ๋
ํ์ํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 9. ์ํ๋ ฅ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ต์ ์ถ๋ ฅ
Fig. 9. Minimum output of thermal, hydroelectric base load power plant
3.2 ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์กฐ์ ๊ธฐ์
ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ ์ถ๋ ฅ๋ณ๋ ํญ์ด ํฐ ์ ์์ด๋ค. ๊ฐ์๊ธฐ ๋ฌดํ์์ ๊ฐํ์ด ๋ถ๊ฑฐ๋, ๊ทธ ๋ฐ๋์ ๊ฒฝ์ฐ ํ๋ ฅ์ ์ถ๋ ฅ์ ๊ธ๋ณ๋ํ๊ธฐ ๋ง๋ จ์ด๋ค. ๋ํ
๊ทธ๋ฆผ. 10๊ณผ ๊ฐ์ด ๊ฐํ์ด Cut out์ด์์ผ๋ก ์ถ๋ ฅ์ด ์ต๋์น์์ โ0โ์ผ๋ก ๋ณ๋ํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 10. ํ๋ ฅ๋ฐ์ ์ ์ถ๋ ฅ ํน์ฑ (ํ์์ปค๋ธ)์ ์
Fig. 10. Power curve of wind power generator
ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์กฐ์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ ๊ฐ์ ํผ์น ๊ฐ ์กฐ์ , ํ์ฐจ ํ์ ๋ ฅ์ ๊ฐ๋ณ์ ์กฐ์ (DFIG:Doubly Fed Induction Generator),
์ ์ฒด ์ปจ๋ฒํฐ๋ก ์ถ๋ ฅ์ ์กฐ์ ํ๋ ๋ฐฉ์์ด ์๋ค. ์ด๋ค ๋ฐฉ์์ ์ ์ง๊ตญ์์๋ ์ด๋ฏธ ์ํ๋๊ณ ์๋ค. ํํธ, ์ฃผํ์ ๋ณ๋์ ๋์ํ๊ธฐ ์ํด ํ๋ ฅ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๊ฐ์ด
ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ ์๋น๋ ฅ์ ๋จ๊ฒจ๋๊ณ ์ด์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด ์๋ค. ์ฆ, ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ฅผ MPPT(์ต๋์ถ๋ ฅ ์ถ์ข
)์ 90% ์ถ๋ ฅ์ผ๋ก ์ด์ ํ๊ณ ๋๋จธ์ง 10%๋ฅผ ์ถ๋ ฅ์ฆ๊ฐ๋ถ์ผ๋ก
ํ์ฉํ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด ์๋ค. ์ด ๋ฐฉ๋ฒ์ด ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ ์ฉ๋๊ธฐ ์ํด์๋ 90%์์ 100%๋ก ์ ์ํ ์ฆ๋ฐํ๋ ์ ์ด์์คํ
์ ๊ฐ์ถ์ด์ผ ํ๋ค(
๊ทธ๋ฆผ. 11์์ C์ โB์ ์ด๋์ ์ด๋ฅผ ํตํด ์ ์ํ ์ถ๋ ฅ์์น ํจ๊ณผ ์ป์). ์ด์ ๊ฐ์ด ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ๋ณ๋์ฑ ์ ์์ด ์๋๋ผ ์๋น๋ ฅ ๊ฐ๋
์ผ๋ก ๊ณํต์ ์์ ์ฑ์ ๊ธฐ์ฌํ๋
์ ์์ผ๋ก ์ด์ ํ ์ ์๋ ์ ์ด๊ธฐ์ ์ด ํ์ํ๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ ์ฌ์ ๋ถ์ ๊ฐ๊ณ ์ถ๋ ฅ์ ์ ์ํ ์กฐ์ ํ ์ ์๋ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ๊ณผ ์ค์ฆ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 11. DFIG๋ฐฉ์ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ์ถ๋ ฅ, ํ์ ์ ํน์ฑ
Fig. 11. Revolutions per minute and output of wind power generator with DFIG method
3.3 ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ ํ์ ๋ ฅ ์ด์ฉ ๊ธฐ์
ํ์๊ด์ ์ธ๋ฒํฐ๋ฅผ ํตํด ๊ณํต์ ์ฐ๊ณํ๊ณ , ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ ์ ๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ ๋๋ ์ธ๋ฒํฐ๋ฅผ ํตํด ๊ณํต์ ๋ณ์
๋๋ค. ์ด ๋ฐฉ์์ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ณด๋ค ๊ด์ฑ๋ ฅ์ด ๋ถ์กฑํ์ฌ
๊ณผ๋์์ ๋์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค. ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ ์ฃผ์ ์ก์ง๊ฐ ์ฐ๊ณ๋ ์ง๋ฅ์ก์ ์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๊ณผ๋์์ ๋์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ์ผ๊ธฐ๋ ์ ์๋ค. ์ค์ ์์ผ๋๋-์๊ตญ๊ฐ
์ฐ๊ณ์ ๋ก์์ ์ต๋ ๋ฐ์ ๋ ฅ์ด 150๋งkw์์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ 2๋ฃจํ์ ์ง๋ฅ์ก์ (50๋งkwร2)๋ ๋ฟ์ด๋ค. ์ ์์ ์ธ ์๊ธ๊ท ํ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๋๊ธฐํ ํ ํฌ์ ๊ด์ฑ์
๋ถ์กฑ์ด ํ๋ฉดํ๋๊ณ , TSO์์๋ SNSP(System Non-Synchronous Penetration, ์์คํ
๋น๋๊ธฐ ์นจํฌ)์ด๋ผ๊ณ ํ๋ ์งํ๋ฅผ ๋์
ํ์ฌ
๋๊ธฐํ ํ ํฌ์ ๊ด์ฑ์ ์์ ๊ฐ์/ํ๊ฐํ๋ ์์คํ
์ ๋์
ํ๊ณ ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ์ ์ฃผ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ, ์๋จํด ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๋จ์ง ์ฐ๊ณ์ ๋ก, ๊ทธ ์ธ์ ์ฌํ ์ ๋ก์์
์ง๋ฅ์ก์ ๋ฐฉ์์ด ๊ฒํ ๋๊ณ ์์ด ์ผ์ ์์ค์ด์์ ๊ด์ฑ๋ ฅ ์ ์ง ์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ฐ์, ํ๊ฐํ๋ ์งํ์ ์์คํ
๊ฐ๋ฐ์ด ํ์ํ๋ค. ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ํ์ ๋ ฅ ํน์ฑ์ ์ด์ฉํ๋
๋ฐฉ์์ด ์๋ค. ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ์ DFIG๋ฐฉ์์์ ์ฃผํ์์ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ฌ๋ฆฝ์ ์ธก์ ํ์ฌ ์ฌ์์ ์ด์ ์ํด ๋๊ธฐํ ํ ํฌ ๋ฐ ๋ํ ํ ํฌ๋ฅผ ๋ฐ์์ํค๋ ๋ฐฉ์์ ๊ฒํ ํด์ผ
ํ๋ค.
3.4 ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ๋จ์ง ๋จ์์ ํตํฉ์ ์ด
ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ ๊ฐ๊ฐ์ ์ ์ดํ๊ธฐ ๋ณด๋ค๋ ๊ณํต ์ฐ๊ณ์ง์ ์์์ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๋จ์ง ์ด๋์ ์ ์ดํ๋ ํผํฌ ์ปจํธ๋กค ๋ฐฉ์์ ์ํํ์ฌ ๋ฒ๋ ค์ง๋ ๊ฐ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ์ ๋ ฅ๋์
ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ค์ผ ์ ์๋ค. ์ผ๋ณธ์์๋ ์๋
๊ทธ๋ฆผ. 12์ ๊ฐ์ด ์ ์ฒด ์ถ๋ ฅ์ 80%์ธ ์ด๋์ ์ด๋ฅผ ์ํํ๊ณ ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๊ฐ ์ด ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋์
ํ๊ธฐ ์ํด์๋ ํ์๊ด ๋ฐ ํ๋ ฅ๋จ์ง๋ณ ์ด๋ ์ ์ด๋์ ์ค์ ํ๋ ๊ธฐ์ค์
๋ง๋ จํ๊ณ , ๊ด๋ จ ์ ์ด์์คํ
์ ๊ฐ๋ฐํด์ผ ํ ๊ฒ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 12. ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ ์ด
Fig. 12. Output control of wind power generator
โป2,3ํธ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ ์ ํ์ ๋ฐ๋๋ ์ ๋ ฅ๋ถ์ ๋ค๋ฅธ ํธ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ผ๋ก ๋ณด์ํ์ฌ ์ ์ฒด ์ถ๋ ฅ์ ์ ํ
3.5 ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ฅ์ฃผ๊ธฐ ์ ์ด
ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ ์ด๋ฅผ ํตํด ์ฅ์ฃผ๊ธฐ ๋ณ๋์ฑ์ ๋ํด์๋ ๋์์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์ผ๋ณธ์ ์๋์
๊ทธ๋ฆผ. 13๊ณผ ๊ฐ์ด ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ ๊ฒฉ ์ถ๋ ฅ์ ์ป์ ์ ์๋ 15m/sec์ ํ์์ ์ ๊ฒฉ์ถ๋ ฅ์ 2%, 100%๋ฅผ ์์ ๋กญ๊ฒ ์ ์ด๊ฐ ๊ฐ๋ฅํจ์ ๊ตฌํํ ๋ฐ ์๋ค. ์ฆ,
๋จ์ฃผ๊ธฐ ๋ณ๋์ฑ ์ ์ด๋ โ2)โ์์ ์ค๋ช
ํ์๊ณ , ์ฅ์ฃผ๊ธฐ ๋ณ๋์ ๋ํด์๋ ์ ์ด๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก์ ์ ์ด๊ฐ ํ์ํ๋ค. ์ด๋ ๊ฒ ์ฅ-๋จ์ฃผ๊ธฐ ๋ณ๋์ฑ ๋์์ด ๊ฐ๋ฅํ
์๋น๋ ฅ ๊ฐ๋
์ผ๋ก ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ด์ ์ด ๊ฐ๋ฅํ ์ ์์ผ๋ก ์ด์๋ ์ ์๋ค. ๋ฌผ๋ก , ๋ ์จ์ ์ํฅ์ ๋ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์ ์ ์ธ ์๋น๋ ฅ ์ด์์ ํ๊ณ๊ฐ ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋
์ฅ-๋จ๊ธฐ ๋ณ๋์ฑ ๋์ ์๋น๋ ฅ ๊ฐ๋
์ ์ ์ฌ์์ ์ด๋ฅผ ์ํ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ ๋ฐ ์ค์ฆ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 13. ์ผ๋ณธ์ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ถ๋ ฅ์ ์ด ์ฌ๋ก
Fig. 13. Case of wind power generator control in Japan
3.6 ์ ์์์ ํ ๊ธฐ์
FACTS(Flexible AC Transmission System)์ค๋น๋ ์ ๋ ฅ์ ์๊ธฐ์ ์ ์ด์ฉํ ๊ฒ์ด๋ฉฐ ์ ์์ ์ด์ฉ๊ณผ ์กฐ๋ฅ์ ์ด์ฉ์ด ์๊ณ , ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์
์ถ๋ ฅ๋ณ๋์ ์ํด ๋ฐ์ํ๋ ์ ์๋ณ๋์ฑ์ ๊ณ ์์ผ๋ก ์์ ํ์ํฌ ์ ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์์๋ ์ ์ฉ๋๊ณ ์์ผ๋, ์ฑ๋ฅ๊ฐ์ ๋ฐ ๋น์ฉ์ ๊ฐ ๋ฑ์ ์ํ ๊ตญ์ฐํ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ์ด
ํ์ํ๋ค.
3.7 ์๋์ง์ ์ฅ์ฅ์น(ESS, Energy Storage System) ๊ธฐ์
์๋์ง์ ์ฅ์ฅ์น(ESS)๋ ์๋์ง๋ฅผ ์ ์ฅํ์ฌ ํ์ ์ ์ด๋ฅผ ๋ฐฉ์ ํ์ฌ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ ์ฅ์น์ด๋ค. ESS์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ๋ณ๋ ํก์, ์ ๋ ฅ์กฐ๋ฅ
๋ฐ ๊ณํต ์์ ํ๋ฅผ ์ํ ์ฃผํ์ ์ ์ด(๋จ์ฃผ๊ธฐ ์ ์ด), ์ถ๋ ฅ ํํํ(์ฅ์ฃผ๊ธฐ ์ ์ด), V2G, G2V๋ฑ์ ํญ๋๊ฒ ์ ์ฉ๋ ์ ์๋ค.
ESS์ ์ข
๋ฅ๋ ๋งค์ฐ ๋ค์ํ๋ค. ๊ทธ ์ข
๋ฅ๋ก๋ ๋ฐฐํฐ๋ฆฌ๋ฅผ ์ด์ฉํ BESS(Battery Energy Storage System)์ธ ๋ฉ์ถ์ ์ง, NaS์ ์ง,
๋์ผ์์์ ์ง, ๋ฆฌํฌ์ด์จ ์ ์ง, ๋ ๋
์ค ํ๋ฆ์ ์ง ๋ฑ์ด ์กด์ฌํ๋ฉฐ ๋น ๋ฐฐํฐ๋ฆฌ ESS๋ ์์ถ๊ณต๊ธฐ(CAES), ์์์ ์ฅ์ฅ์น, SMES(์ด์ ๋๊ธฐ์ ) ๋ฑ์ด ์๋ค.
์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์์๋ ๋ฆฌํฌ์ด์จ๋ฐฐํฐ๋ฆฌ์ ์ ์ฅ๊ธฐ์ ์ด ๋ค๋ฅธ ๋ฐฉ์์ ๋นํด ๋๊ฒ ๋ณด๊ธ๋๊ณ ์๋ค. ์ด๋ ๊ฐ๊ฒฉ, ์์ ์ฑ ์ธก๋ฉด์์์ ์ด์ ์ ๋ค์ ์ ์ง๋ง ์ ๊ธฐ์ ์ฅ ๋ฐ๋๊ฐ
๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ๊ณํต์ ์ ์ฉ๋๋ ESS๋ ๋์ฉ๋์ด ํ์ํ๋ฏ๋ก ์ฉ๋๋๋น ๋ฎ์ ๊ฐ๊ฒฉ๊ณผ ์์ ์ฑ์ด ๋ณด์ฅ๋ ๊ณํต์์ ํ์ฉ ESS๊ฐ๋ฐ์ด ์๋ก์ด ๋ฐฉ์, ์๋ก์ด ์์ฌํํ์
๊ฒ์ด ํ์ํ๋ค.
ํ 3. ๋ฐฐํฐ๋ฆฌ๋ณ ํน์ง
Table 3. Battery characteristics
์ ์ง
๊ตฌ๋ถ
|
๋ฉ
|
๋์ผ ์นด๋๋ฎด
|
๋์ผ์์
|
๋ฆฌํฌ์ด์จ
|
๋ฆฌํฌ ํด๋ฆฌ๋จธ
|
๊ธ์๊ณต๊ธฐ
|
์ํผ ์ปคํจ์ํฐ
|
Cell ์ ์(V)
|
1.2
|
1.2
|
1.2
|
3.6
|
3.6
|
1.2
|
2~4
|
์ฅ์
|
๋์ ์๋์จ๋
|
๊ธ์๋ฐฉ์
|
์์ ์ฑ
|
๋์ ์๋์ง ๋ฐ๋
|
๊ธด ์๋ช
๊ณ ํจ์จ
|
๋จ์
|
๋ฌด๊ฒ๋ค
|
๋ฉ๋ชจ๋ฆฌ ํจ๊ณผ
|
์ ์ ์ ์จ๋ ์ฝํจ
|
์์ ์ฑ์ทจ์ฝ
|
LiB ๋๋น ์์ ์ฑ
|
์๋ถ์ ์ทจ์ฝ
|
๋ฎ์ ์๋์ง๋ฐ๋
|
์๋์ง๋ฐ๋ (Wh/kg)
|
30~40
|
60
|
80
|
150~170
|
350
|
15~40
|
๊ฐ๊ฒฉ
|
์ ๊ฐ
|
์ค๊ฐ
|
์ค๊ฐ
|
๊ณ ๊ฐ
|
์ค๊ณ ๊ฐ
|
3.8 ํ์์ปจ๋์
๋(PCS) ์ ์ด ๊ธฐ์
์์ ์ค๋ช
ํ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ ๋ก์์ ์์ ์ ์๊ฐํ ๋ฐ์ ๋๋ ์ฐจ๋จ๊ธฐ ์ฌํ๋ก ๋์ ๋ฑ์ผ๋ก ์์์ ์๊ฐํ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ฉด ๋จ๋
์ด์ ๋ฐฉ์ง์ฅ์น์ ์ํด ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ๊ณํต์์
๋ถ๋ฆฌ๋๋ค. ์ด๋ก ์ธํด ์๊ธ ๋ถ๊ท ํ์ด ๋ฐ์ํ๋๋ฐ ์ด๋ฅผ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ์ด ํ์ํ๋ค. ์ฆ, FRT(Fault Ride Through)๊ธฐ์ ์ ์ ์ฉํ์ฌ
ํด๋น ์ ๋ก์์ ๊ณ ์ฅ์ด ๋ณต๊ตฌ๋จ๊ณผ ๋์์ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๋ฅผ ์ต๋ํ ์ ์ํ ๊ณํต์ ์ฌ๋ณ์
์์ผ ์ ์ฌ์์๋์ง์ ๊ณํต ๋ถ๋ฆฌ๋ก ์ธํด ๋ฐ์ํ๋ ๋ฌธ์ ์ ์ ๋ฐฉ์งํ ์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 14์์ ํ์ธํ ์ ์๋ฏ์ด FRT์ ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ด PCS๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ๋ณด๋ค ์ ์ ํ๋ณต์๊ฐ์ด ๋งค์ฐ ๋น ๋ฆ์ ์ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ FRT๋ ๊ณํต ์ธก๊ณผ ์ฌํ
์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ ์ธก๊ฐ์ ์ถฉ๋ ์์ด ์๋ํ๊ธฐ ์ํด๋ ํ์ค์ด ํ์ํ๋ค. ๋ฏธ๊ตญ์ NERC, ์ ๋ฝ์ ENTSO-E, ์ผ๋ณธ์ JESC ๋ฑ ์ ๋ ฅ๊ณํต ๊ฐ๋
๊ธฐ๊ด์ FRT๊ด๋ จ
ํ์คํ ์ถ์ง์ ํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ ์ผ๋ถ๋ ์ด๋ฏธ ์ ์ฉ๋๊ณ ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 14. FRT ์ ์ด ๋ฐ ์ ์ํ๋ณต์๊ฐ
Fig. 14. FRT control and voltage recovery time
3.9 ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ์๊ธ์ด์ ์ปจํธ๋กค ํ์
2030๋
๋์ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ์ ๋ ฅ์์์ 20%๋ฅผ ์ฐจ์งํ ๊ฒฝ์ฐ ์๋น๋ ฅ ํ๋, ์, ํ๋ ฅ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ด์๋ฐฉ๋ฒ, ๊ณํต ๊ณ ์ฅ ์ ๋์๋ฐฉ๋ฒ, ์์๋ฟ๋ง ์๋๋ผ
๊ณต๊ธ ์ธก์ ๋ฐ์ ๋ ์์ธก ๋ฑ์ด ์ง๊ธ๋ณด๋ค ๋งค์ฐ ๋ณต์กํด์ง ๊ฒ์ด๋ค. ์คํ์ธ์ REE์ฌ์ TSO์ธ CECRE๋ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋๊ท๋ชจ ํ๋ฝ ์ ํ๋์ค์์ ์คํ์ธ์ผ๋ก
์ ๋ ฅ์กฐ๋ฅ๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์ฐ๊ณ์ ์ด ๊ณผ๋ถํ์ ์ํด ์ฐจ๋จ๋ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์์์ผ๋, ์ด ๊ธฐ๊ด์์๋ ์คํ์ธ ์ค์์ ์ด ์์คํ
์ธ CECOEL์ CECRE๋ฅผ ์ฐ๊ณ์์ผ ๊ณํต์ฌ๊ณ ์
๋ฐ๋ฅธ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ์ ์ง๋์ ์์ธก ๊ณ์ฐํ์ฌ ์ฐ๊ณ์ ์ฐจ๋จ์ด ์ผ์ด๋์ง ์๋๋ก ์ง์ค์ ์ผ๋ก ํ๋ ฅ๋ฐ์ ์ ์ถ๋ ฅ์ ์ ์ดํ๊ณ ์๋ค. ์ด์ ๊ฐ์ด ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ์ ๋ ฅ๊ฑฐ๋์์
K-EMS์ ์ฐ๊ณํ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ์๊ธ์ด์ ์ปจํธ๋กค ํ์ ์์คํ
๊ตฌ์ถ์ด ํ์ํ๋ค. ๋ํ, ๋๊ท๋ชจ์ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๋จ์ง์ ์ฐ๊ฒฐ๋ ๋ณ์ ์์์ ์ก๋ฐฐ์ ๋ง์
์ด์์ํ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ ์ฌ์ ์ถ๋ ฅ ์ ์ด ๋ฐ ๋ชจ๋ํฐ๋งํ๋ ์์คํ
์ด ํ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ธ๋ค. ์ด ์์คํ
์ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ ์ฌ์ ์ ๊ธ์ ์ง์ํ์ฌ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ
๊ณํต์์ ๋ถ๋ฆฌ๋์ง ์๋๋ก ํ๋ ๋ฑ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ํ ์ ์๋ค.
3.10 ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ ์์ธก
์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ด์ ์๊ฐ์ ๋ฏธ๋ฆฌ ์์ธกํ ์ ์๋ค๋ฉด, ์ ๋ ฅ์๊ธ ์ด์์ ํฐ ๋์์ ์ค ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ํ์ฌ ๊ฐ์ถ๊ณ ์๋ ๊ธฐ์ ๋ ฅ์ผ๋ก๋ ์ธ๋ถํ๊ฒฝ์ ํฐ ์ํฅ์
๋ฐ๊ณ ์๋ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ ์ ํํ ์์ธกํ๋ ๊ฒ์ด ๋ํดํ๋ค. ์ฆ, ํํฅ, ํ์ ๋ฐ ์ผ์กฐ๋ ๋ฐ์ดํฐ์ DBํ์ ๋ฐ์ดํฐ ์ฒ๋ฆฌ๋ฅผ ํตํ ๋จ์๊ฐ ์์ธก์ด ๋๋ค๊ณ
ํด๋ ๊ธ๊ฒฉํ๊ฑฐ๋ ํฐ ํญ์ผ๋ก ๋ฐ์ํ๋ ์ถ๋ ฅ๋ณ๋์ ๋ค์ํ ๊ธฐ์์์ธ์ ์ํด ๋ฐ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์ธก์ด ๋ํดํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ธ๋ค. ๋ํ, ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ์ ์ฌ์์๋์ง์
์ถ๋ ฅ, ๋ฐ์ ๋ ์์ธก์์คํ
์ ์์ง ์ ๋ฌดํ ์์ค์ด๋ผ๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค. ํ์๊ด์ ์ถ๋ ฅ์์ธก์ ๊ตฌ๋ฆ์ ์์ง์์ ๊ธฐ์ฌํํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋น๊ต์ ์ฝ๊ฒ ์๊ฐ๋๊ณ
์์ง๋ง ์ฃผ๋ก ๊ธฐ์๊ณผ ํ์ฐจ์ ๋์
๋์ด์ ํ์๊ณผ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๋ถ์ํ๋ ํ๋ ฅ๊ณผ ๋ฌ๋ฆฌ ์ ์ธต์์ ๊ณ ์ธต ๊ตฌ๋ฆ์ ์์ง์๊ณผ ๊ธฐ์, ์จ๋, ์ต๋ ๋ฑ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ ๋ณ์๊ฐ
๋ง๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๋ณด๋ค ๊ทธ ์์ธก์ด ์ฝ์ง ์๋ค.
์ ๋ ต์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ 1990๋
๋ถํฐ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ์ ์ถ๋ ฅ ์์ธก์ ์ฐ๊ตฌํด์๋ค. ๊ทธ๋ผ์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ์์ธก๋ ๊ฐ๊ณผ ์ค์ ์ถ๋ ฅ์์ ์ฌ์ ํ 10~20%์ ์ค์ฐจ๋ฅผ ๋ณด์ด๊ณ
์์ผ๋ ์ด๋ ์ปท์คํ ์๋๋ถ๊ทผ์ ๊ฐ์์ค๋ฐ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ ์ง์์ ๊ธฐ์ธํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ธ๋ค. ๋ฏธ๊ตญ์ ๊ฒฝ์ฐ, ํ
์ฌ์ค ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๊ด์ฅํ๋ ERCOT์์ ํํฅ์์ธก
์์คํ
์ ์ฐ๊ตฌํด์๊ณ ๊ทธ ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋ฏธ๊ตญ์ ์ญ์์ ๊ฒํ ๋๊ณ ์๋ค.
์ผ๋ณธ์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ถ๋ ฅ ์์ธก์ ์ผ์ฌ๋, ๊ธฐ์ ์์ฑ, ์์น์๋ณด ๋ฑ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์ ์ผ ์์ธก์ 30๋ถ ๋จ์๋ก 2์๊ฐ ์ ์ ๋ํ ์์ธก์ 10๋ถ ๋จ์๋ก
์์ธกํ๋ ์์คํ
์ด ์๋ค. ๋ฏธ๊ตญ์ ์ฐ๊ตฌ๊ธฐ๊ด์์๋ 1์๊ฐ ์ ๊น์ง ์์ฑ์์ ์ป์ ์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ๋ก ๊ตฌ๋ฆ์ด๋๋ฒกํฐ ๋ฐ NWP(Numerical Weather
Prediction ์์น๊ธฐ์์๋ณด)์์ ์กฐํฉ์ ์ํด 7์ผ ํ๊น์ง ์์ธกํ๋ ์์คํ
์ ๊ฐ๋ฐํ์๋ค.
ํ์ฌ ์ ๋ฝ, ๋ฏธ๊ตญ, ์ผ๋ณธ ๋ฑ์์ ํ๋ฐํ ์งํ๋๊ณ ์๋ ์ ์ฌ์์๋์ง ์ถ๋ ฅ์์ธก๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ์ฐ๊ตฌ๋ค์ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์์ ํํ ์งํ๋์ด์ผํ ์ฐ๊ตฌ ๋ถ์ผ์ด๋ฉฐ ์ง์ญ๋จ์์
์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ ์์ธกํ๊ณ , ์๋ด๋ถํ์ ์๋ ๋ชจ๋ํฐ๋งํ๋ ์์คํ
๊ฐ๋ฐ์ด ํ์ํ๋ค, ๋ฌธ์ ๋ ๋ชจ๋ํฐ๋ง ์ฃผ๊ธฐ๋ฅผ 2์ด ์ดํ๋ก ํ ๊ฒ์ธ์ง, ๊ทธ ์ด์์ผ๋ก
ํ ๊ฒ์ธ์ง ๋ฑ์ ๊ฒฐ์ ์ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ์ ๋ ฅ๊ณํต ์ด์์ฌ๊ฑด์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ถ์์ ํตํด ์ด๋ฃจ์ด์ ธ์ผ ํ๋ค. ๋ชจ๋ํฐ๋ง ๋์์ ๋น์ฉ๋ฌธ์ ๋ก ์๊ท๋ชจ๊น์ง ๋ชจ๋ ํฌํจํ
์ ์์ผ๋ฏ๋ก ๋์์ ํ๋ณธํ๊ฐ ํ์ํ๋ฉฐ, ์ถ๋ ฅ ๊ฒ์ถ(RTU)์ ์ธ๋ฒํฐ ์ ์ด์ฅ์น์ ์ ๊ฐํ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ, ํต์ ํ๋กํ ํด ๊ฐ๋ฐ ๋๋ ํ์คํ๊ฐ ํ์ํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 15. ์ผ๋ณธ์ ํ๋ ฅ๋ฐ์ ์์ธก์ฌ๋ก
Fig. 15. Estimation of Wind power generation In Japan
3.11 ์ธ๋ฒํฐ ๊ณต์ง๋ฌธ์
์์์ ์ธ๊ธํ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ ์๋๋ ๋ค์์ ์ธ๋ฒํฐ๊ฐ ๊ณํต์ ์ฐ๊ณ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐ์ํ๋ ๋ฌธ์ ์ค์์ ์ธ๋ฒํฐ์์ ๋ฐ์ํ๋ ๊ณ ์กฐํ ๋ฌธ์ ์ด๋ค. ์ด ๊ณ ์กฐํ๊ฐ ๊ฐ
์ธ๋ฒํฐ๋ค์ L(๋ฆฌ์กํฐ)-C(์ปคํจ์ํฐ)์ ์ ๋ ฅ๊ณํต ์ธก์ ์ ๋ก์ํผ๋์ค L-C๊ฐ ๊ณต์ง์ ์ผ์ผ์ผ ๊ณผ์ ์ ๋ฑ์ ๊ณํต์ ์ ๋ขฐ๋๋ฅผ ์ ํดํ ์ ์๋ ๋ฌธ์ ์ ๋ค์ด ๋ฐ์ํ
์ ์๋ค
(4). ์ฆ, ์ ์ ๋ฐ ์ ๋ฅ๊ฐ ๊ณ์ ์ฆํญ๋๋ ํ์์ผ๋ก ๋ถํ์ธก์ ๊ธฐ๊ธฐ๋ ๋ฌผ๋ก ๊ณํต์ธก์ ๊ธฐ๊ธฐ์ ์ํฅ์ ์ฃผ๊ฑฐ๋, ๋ณดํธ๊ณ์ ๊ธฐ์ ์ค๋์์ ์ ๋ฐํ์ฌ ๊ณํต์ ๊ต๋์
์ผ๊ธฐํ ์ ์๋ค. ์ด๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด์๋ ๊ณํต์ด์์ธก์์๋ ์ ๊ท ์ ์ฌ์๋ฐ์ ์ฌ์
์์๊ฒ ๊ณํต์ L-C๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ๊ณ , ์ ์ฌ์๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๋๋ ์ธ๋ฒํฐ ์ ์์ฌ๋
์ด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๊ณํต๊ณผ ๊ณต์ง์ด ๋ฐ์ํ์ง ์๋ํ๋๋ก ์ธ๋ฒํฐ์ L-C๊ฐ์ ์กฐ์ ํ๋ฉด์๋ ์ํ๋ ์ถ๋ ฅ์ ์ด ๋ฑ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ ์งํ๋ โ๊ณ ์ฑ๋ฅ ๊ณต์ง๋ฐฉ์ง ์ธ๋ฒํฐโ๋ฅผ
์ ์ํ์ฌ ๊ณต๊ธํด์ผํ๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด์๋ ์ ํ์ ์ผ๋ก ์ ๋ ฅํ์ฌ์ ์ธ๋ฒํฐ ์ ์์ฌ๊ฐ ๊ณต๋ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ์ด ํ์ํ ๊ฒ์ด๋ค.
4. ๊ฒฐ ๋ก
์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ ๋ณด๊ธ ํ๋๋ฅผ ์ํด 2030๋
๊น์ง ์ด ๋ฐ์ ๋ ์ค ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๋์ 20%๊น์ง ํ๋ํ๋ ๊ฒ์ ๋ชฉํ๋ก ์ ์ํ์๋ค, ์นํ๊ฒฝ, ์พ์ ํ ์ถ์
ํ๊ฒฝ๊ตฌํ์ ์ํด ์ด ์ ์๋ ๋ชฉํ๋ ๋ฐ๋์ ์คํ๋์ด์ผ ํ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด์๋ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๊ณํต ์ฐ๊ณ์ ๊ณํต์ ์์ฉ์ฑ ํ๋์ ๊ณํต ์ด์์ ์์ ์ฑ์
ํ๋ณดํ๊ธฐ ์ํด ๊ณํต์์ ํ ๊ธฐ์ ์ ์ฐ๋ฆฌ๊ธฐ์ ๋ก ๊ฐ๋ฐํด์ผ ํ๋ค. ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๋น R&D์ ์ธก๋ฉด์์๋ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ์ ๋ ฅ๊ณํต ํน์ฑ์ ๋ง๊ฒ ์ ์ฉํ ์ ์๋ ๊ฐ์ข
์ ๋ ๋ฐ ๊ธฐ์ค ๋ฑ ๊ทธ๋ฆฌ๋์ฝ๋ ๋ง๋ จ๋ ๋ณํ๋์ด์ผ ํ๋ค.
2030๋
๊น์ง ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ณด๊ธ ํ๋๋ ์ ์ง์ ์ผ๋ก ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ ์ถ์ธ์ด๋ฏ๋ก ์๊ธฐ์์ ๋
ผํ ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๊ณํต์ฐ๊ณ๋ก ์ธํ์ฌ ๊ณํต์์ ๋ฐ์ํ ์ ์๋
๋ถ์์ ํ ํ์์ด 1~2๋
๋ด์ ๋จ๊ธฐ์ ์ผ๋ก๋ ๋ํ๋์ง๋ ์์ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ด๋
(2018๋
)๋ถํฐ ์ ์ฌ์์๋์ง ๊ด๋ จ ๋ถ์ผ์ R&D์์ฐ์ ํ๋ณดํ์ฌ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ๋ฐ์ ์ถ์งํ๋ค๋ฉด 2030๋
์๋ ๊ฐ๋ฐ๋ ๊ธฐ์ ์ด ์ ์ฉ๋ ์ ์๋ค.
๊ณํต์์ ํ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ ๊ณผ์ ๋ฅผ ๋ฐ๊ตด, ๊ณผ์ ์ ๋ชฉํ ์ค์ , ๊ณํต์์ ํ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ ๋ก๋๋งต์ ์๋ฆฝํ๊ณ , ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ ์์ฐ๊ท๋ชจ ๋ฐ ๊ธฐ๊ฐ์ ์ฐ์ถํ์ฌ โ๊ณํต์์ ํ R&D์ฌ์
โ ์์ฐ์ ํ๋ณดํด์ผ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ์ ์ฐจ์ง ์์ด ์ถ์งํ ์ ์๋ค. ์ด ๋
ผ๋ฌธ์ ํตํด ์ ์ฌ์๋ฐ์ ๊ธฐ ๋ณด๊ธ ํ๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ์ ๋ ฅ๊ณํต ์์ ํ์ ๊ธฐ์ฌํ๊ณ
๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ ์์คํ
๊ณผ ํ์คํ, ๊ฐ๋ฐ์ ํ ๋ฐ ๊ธฐ์ ์ด ์ธ๊ณ ์์ถ์ฌ์
ํ ๋๊ธฐ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ๋ค.