๊น์ํ
(Sang-Hyun Kim)
1iD
์ดํฅ๋ฒ
(Hyang-Beom Lee)
โ iD
-
(Dept. of Electrical Engineering, Soongsil University, Korea.)
Copyright ยฉ The Korean Institute of Electrical Engineers(KIEE)
Key words
Distribution transformer, Stray load loss, Clamp, Tank, high manganese steel
1. ์ ๋ก
์ฐ์
์ ๋ฐ๋ฌ๊ณผ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ฅ์ผ๋ก ์ ๋ ฅ์ค๋น๋ ๋งค๋
์ง์์ ์ผ๋ก ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ค. ๋์ฌ์ง์ญ์ ์ธ๊ตฌ ์ง์คํ์์ด ๊ฐ์ํ๋ฉด์ ์ ๋ ฅ์์๋ ์ง์์ ์ผ๋ก ๊ธ์ฆํ๊ณ ์๋ค.
์ ๋ ฅ์ค๋น ์ค ์๋น์์๊ฒ ์ ๋ ฅ์ ์ง์ ๊ณต๊ธํ๋ ์ ๋ ฅ๋ณํ๊ธฐ๊ธฐ์ธ ๋ณ์๊ธฐ๋ ๋งค์ฐ ์ค์ํ ์ญํ ์ ํ๊ณ ์๋ค. ์๋น์ค ํฅ์์ ๋ํ ๊ณ ๊ฐ๋ค์ ์๊ตฌ๊ฐ ์ฆ๋๋์ด ๊ณ ํจ์จํ,
๋ถํผ ์ต์ํ๋ก ๊ฐ๋ฐํ๋ ์ถ์ธ์ด๋ค(1). ๊ทธ๋ฌ๋ ๋ณ์๊ธฐ์ ์ต์ ํ์ค๊ณ๋ฅผ ํตํ ํจ์จ์์นํจ๊ณผ๋ ๊ธฐ์ ์ ํ๊ณ์ ๋๋ฌํด ์์ผ๋ฉฐ, ๋ณด๋ค ๋์ ํจ์จ์ ์ป๊ธฐ ์ํด ํ๋ฅ๋ถํ์ ์ ๊ฐ์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ๋๋๋๊ณ
์๋ค(2).
๋ณ์๊ธฐ ๊ถ์ ์์ ๋ฐ์ํ๋ ๋์ค์์์ ์ํ ํ๋ฅ๋ถํ์์ ๊ถ์ ์ ํํ๋ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋ฐฐ์น, ์ธํจ์ ๊ฑฐ๋ฆฌ, ์ฌ์งํน์ฑ์ ๋ฐ๋ผ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ค. ํ๋ฅ๋ถํ์์
๋ถํ์คํ์ด๋ ๋ฌด๋ถํ์คํ์ผ๋ก ์ ํํ ๋ถ๋ฅํ๊ธฐ๋ ์ด๋ ต๋ค. ์์์ ์ ๊ทผ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ฐ๋จํ๊ณ ์ต์ ํ์ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ์ฝ์ง๋ง ๊ณผ๋ํ๊ฒ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ๋จ์ํํ์ฌ ๋ณต์กํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ
ํธ๋ ๊ฒ์ ์ ํฉํ์ง ์๋ค(3). ๋ฐ๋ผ์ ๋ณต์กํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด FEM(Finite Elements Method) ํด์์ ์ด์ฉํ๋ค(4,5).
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ 100kVA ๋ฐฐ์ ์ฉ ๋ณ์๊ธฐ์ ๋ํ์ฌ ํ๋ฅ๋ถํ์์ ์ ๊ฐ์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ๊ณ ์ ํ๋ค. FEM์
๋ฐฐ์ ์ฉ ๋ณ์๊ธฐ์ 3์ฐจ์ ์๊ธฐ์ฅ ๋ถํฌ์ ์์ค์ ๊ณ์ฐํ๋๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ฉฐ, ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉ๋๋ ์ฌ์ง(SS400)๊ณผ ์๋ฃจ๋ฏธ๋(Aluminium), HMS(High
Manganese Steel)์ ์ฌ์ฉํ์์ ๋ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ๊ณ ์ ํ๋ค.
2. ๋ณ์๊ธฐ ํด์ ๋ชจ๋ธ
2.1 100kVA ๋ฐฐ์ ์ฉ ๋ณ์๊ธฐ ๋ชจ๋ธ
ํด์ ๋์์ด ๋๋ ๋ชจ๋ธ์ ๊ทธ๋ฆผ 1๊ณผ ๊ฐ์ด 2๊ฐ์ ๊ถ์ ๊ณผ 1๊ฐ์ ์ฒ ์ฌ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ 100kVA ์ฉ๋์ ๋ฐฐ์ ์ฉ ๋ณ์๊ธฐ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 1. ๋ฐฐ์ ์ฉ ๋ณ์๊ธฐ 3์ฐจ์ ๊ตฌ์ฑ ๋ชจ๋ธ
Fig. 1. Three-dimensional configuration model of the distribution transformer
์ ์์ธก ๊ถ์ ์ ๊ตฌ๋ฆฌ ํํ๋์ ์ ์ฌ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ณ ์์ธก ๊ถ์ ์ ๊ตฌ๋ฆฌ ํ๊ฐ๋์ ์ ์ฌ์ฉํ์๋ค. ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ํด์ ๋ฒ์๋ฅผ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ผ๋ก ํ์ ์ํค๊ธฐ
์ํด ๊ถ์ ์ ์์ ๋ฅ ์์ค์ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์๋ค. FEMํด์์ ์ํด ์ ์์ฌ์์ ์ ๊ณตํ๋ ๋ณ์๊ธฐ์ ์ฌ์์ ํ 1์ ๋ํ๋ด์๋ค. ๋ณ์๊ธฐ ์ฒ ์ฌ์ ๊ท์๊ฐํ(23PH090)์ ์ฌ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, ๋น์ ํ ํน์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์๋ค. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ์ค ์ข์ฐ์ ์ฝ์ผ๋๋ฆํ์ ๋๊ป๋ 6mm์ด๋ฉฐ,
์ธํจ์ ๋๊ป๋ 5mm์ด๋ค.
ํ 1. ๋ฐฐ์ ์ฉ ๋ณ์๊ธฐ ์ฌ์
Table 1. Distribution transformer specification
Specification
|
Value
|
Rated Capacity
|
100kVA
|
Rated Voltage
|
13,200V / 230V
|
Rated Current
|
7.58A / 434.78A
|
Frequency
|
60Hz
|
Number of Turn
|
2296 / 40
|
2.2 ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ ์ฌ์ง ํน์ฑ
๋ณ์๊ธฐ์ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ ์ ์ ํ ์ฌ์ง์ ์ ์ ํ๊ธฐ ์ํด 3๊ฐ์ง์ ์ฌ์ง์ ๋น๊ต ๋ฐ ๋ถ์ํ๊ณ ์ ํ๋ค. ์ฒซ ๋ฒ์งธ๋ ์ฒ ๊ธ์ ์ฌ๋ฃ์ธ ์ผ๋ฐ๊ตฌ์กฐ์ฉ ์์ฐ๊ฐ์ฌ(Rolled
Steel for General Structure)์ด๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ ์ฌ์ฉ๋๋ ์ฌ์ง์ด๋ฉฐ, ์ผ๋ฐ๊ตฌ์กฐ์ฉ ์์ฐ๊ฐ์ฌ๋ ์ฌ๋ฃ ๊ธฐํธ๋ก SS๋ฅผ
์ฌ์ฉํ๊ณ SS์ฌ๋ผ๊ณ ๋ ํ๋ค. SS์ฌ๋ ๋ค๋ฅธ ๊ธ์์ฌ๋ฃ์ ๋นํด ๊ฐ๋, ๊ฒฝ๋, ์ธ์ฑ์ด ๋๊ณ ์ฐ์ฑ์ด ํ๋ถํ์ฌ ์ด์ฒ๋ฆฌ๋ฅผ ํตํด ์ด๋ ์ ๋ ์ํ๋ ๋๋ก ์กฐ์ง(Refining)์
ํ ์ ์๋ ํน์ง์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ด ๋ค์ํ ๋ถ์ผ์์ ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์์ฑํน์ฑ์ ๊ฐ์ง๋ฏ๋ก ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด๋ ์ธํจ์ ๋์ค์์์ด ์ง์ค๋๋ ๋จ์ ์ ๊ฐ์ง๊ณ
์๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 2๋ ๋น์ ํ ์์ฑํน์ฑ์ ๊ฐ์ง๋ SS400์ B-H ๊ณก์ ์ ๋ํ๋ด์๋ค(6).
๊ทธ๋ฆผ. 2. SS400์ B-H ๊ณก์
Fig. 2. B-H Curve of SS400
๋ ๋ฒ์งธ๋ ๋น์ฒ ๊ธ์ ์ฌ๋ฃ์ธ ์๋ฃจ๋ฏธ๋์ด๋ค. ๋ค๋ฅธ ๊ธ์๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ๋ฌด๋ฅด๊ณ ์ฝํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋จ์ํ ์ํ๋ก๋ ๊ตฌ์กฐ์ฌ๋ฃ๋ก์ ๋ถ์ ๋นํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ต๊ทผ ์ฉ์ ๊ธฐ์ ์
๋ฐ๋ฌ๊ณผ ํจ๊ป ์๋ฃจ๋ฏธ๋ํฉ๊ธ๋ ์์ฐ๋์ด ๊ฒฝ๋์ด๋ผ๋ ํน์ง๊ณผ ํจ๊ป ๋ณด๊ฐ๋ถ๋ถ์ ๊ฐ์ฌ๋ก ์ฌ์ฉ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋์ ์จ์ด SS400๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ 19๋ฐฐ ๋ ํฌ๊ธฐ ๋๋ฌธ์
์ ๋์ ๋ฅ์ ์ํ ์์ค์ ๋ถ์ํ ํ์๊ฐ ์๋ค.
์ธ ๋ฒ์งธ๋ ๋น์ฒ ๊ธ์ ์ฌ๋ฃ์ธ ๊ณ ๋ง๊ฐ์ฒ (High Manganese Steel)์ด๋ค. ๊ณ ๋ง๊ฐ์ฒ ์ Mn, C ๋ฑ ์ฑ๋ถ์ ๋ฐ๋ผ ๊ณ ๊ฐ๋, ๋ด๋ง๋ชจ์ฑ, ๋ฐฉ์ง์ฑ,
๋น์์ฑ ๋ฑ์ ๋ค์ํ ํน์ฑ์ ๋ฐํ์ผ๋ก ์ฐ์
์ ๋ฐ์ ์ ์ฉ๋๊ณ ์๋ค.
2.3 ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ํํผ๊น์ด
ํํผํจ๊ณผ(Skin Effect)๋ ์ ๋ฅ๋ฐ๋๊ฐ ๋์ฒด ํ๋ฉด์์ ์ง์ค์ด ๋๋ ํจ๊ณผ๋ก ์ค์ฌ์ผ๋ก ๊ฐ์๋ก ํฌ๊ธฐ๊ฐ ์ง์ํจ์๋ก ๊ฐ์ํ๊ฒ ๋๋ค. ํํผ๊น์ด ๊ณ์ฐ์ (1)๊ณผ ๊ฐ์ด ํํํ ์ ์๋ค.
ฮด๋ ํํผ๊น์ด, $f$๋ ์ฃผํ์ ฮผ๋ ํฌ์์จ, ฯ๋ ๋์ ์จ์ ๋ํ๋ธ๋ค. ํํผ๊น์ด๊ฐ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด๋ ์ธํจ์ ๋๊ป๋ณด๋ค ์์ ๊ฒฝ์ฐ ์์๊ณผ ์ ๋ฅ๋ฐ๋๋ ํ
ํ๋ฉด์์ ฮด๊น์ง ํ๋ฅด๊ฒ ๋๋ค. FEM์ ํตํด ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์์ ๋ฐ์ํ๋ ํ๋ฅ๋ถํ์์ ๊ณ์ฐํ๊ธฐ ์ํด์๋ ํํผ๊น์ด๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๊ฒฉ์๋ฅผ ์์ฑํด์ผํ๋ค.
ํ 2๋ ์ฌ๋ฌ ์ฌ๋ฃ์ ๋ํ 60Hz์์์ ํํผ๊น์ด๋ฅผ ๋น๊ตํ์ฌ ๋ํ๋ด์๋ค.
ํ 2. ์ฌ๋ฌ ์ฌ๋ฃ์ ํํผ๊น์ด ๋น๊ต
Table 2. Comparison of skin depth of several material
Material
|
Relative Permeability
|
Conductivity
[S/m]
|
Skin Depth
[mm]
|
SS400
|
500
|
0.2E+7
|
2.05
|
Aluminum
|
1
|
3.8E+7
|
10.54
|
HMS
|
1
|
0.11E+7
|
61.95
|
Copper
|
1
|
5.8E+7
|
8.53
|
Gold
|
1
|
4.1E+7
|
10.15
|
2.4 ํ๋ฅ๋ถํ์ ๊ณ์ฐ
์ธํจ์ ํ๋ฅ๋ถํ์(Stray Load Loss)์ ์ ์๊ธฐ ์ ๋ ํ์์ผ๋ก, ์๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ์๊ณ์ ๋ณํ์ ์ํด ๋ํ๋๋ค. ์ด๋ฅผ ๊ณ์ฐํ๊ธฐ ์ํด ๋งฅ์ค์ฐ ๋ฐฉ์ ์์
์ฌ์ฉํ๋ฉฐ, (2)์ (3)์ ์ด์ฉํ๋ค.
์์ ๋ฅ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ ์๊ณ ๋ถํฌ๋ FEM ํด์์ ํตํด ๊ณ์ฐํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์๋์ ๋ฐฉ์ ์์ ํตํด ์ป์ ์ ์๋ค.
๊ต๋ฅ์์ฅ์ ์๊ณ ์ฃผ๋ณ์ ์ ์์ฐจ๋ฅผ ๋ฐ์์ํค๋ฉฐ, ์๊ณ ์ฃผ๋ณ์ ๋ฌผ์ง์ด ์ ๋์ฑ์ ๊ฐ๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์์ฐจ์ ์ํ ์ ๋ฅ๊ฐ ํ๋ฅด๊ฒ ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋จ์ผ ๋์ฒด์์ ๋ฐ์ํ๋
ํ๋ฅ๋ถํ์์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค(7,8).
$P_{Stray}$๋ ํ๋ฅ๋ถํ์, $w$๋ ๊ฐ์ฃผํ์, $\sigma$๋ ๋์ ์จ, $B$๋ ์์๋ฐ๋, $W$๋ ํญ, $L$์ ๊ธธ์ด๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ๋ฐ๋ผ์
ํ๋ฅ๋ถํ์์ ์ ๊ฐํ๊ธฐ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก๋ ์ธํจ์ ๋์ ์ฑ์ ๋ฎ์ถ๊ฑฐ๋, ์ฒ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ํต๊ณผํ๋ ๋์ค์์์ ์์ ์ค์ด๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด ์๋ค.
3. FEM ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ
3.1 ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ
ํ๋ฅ๋ถํ์์ ์ ๊ฐ์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ์ธํจ์ ์ ๊ฑฐํ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ๊ธฐ ์ํด FEM ํด์์ ์ํํ์๋ค. ํด์์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น์ง ์๋ ์ ์ฐ
๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์๋ค. FEM ํด์์ ์ ์๊ณ ํด์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ธ ANSYS Maxwell ์ฌ์ฉํ์๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 3~๊ทธ๋ฆผ 5๋ ๋ณ์๊ธฐ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ์์๋ฐ๋ ๋ถํฌ์ ์ ๋ฅ๋ฐ๋ ๋ถํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 3์์ ๋ณด๋ฏ์ด ๊ถ์ ์ ๋์ค์์์ ๋๋ถ๋ถ์ ์์ฑํน์ฑ์ ๊ฐ๋ SS400์ ์ง์ค๋๋ ๊ฒ์ ํ์ธ ํ ์ ์๋ค. ์์ชฝ ์ฝ์ผ ๋๋ฆํ์ ๊ฒฝ์ฐ ํํผํจ๊ณผ์ ์ํด ์์ชฝ์
์์์ด ์ง์ค ๋๋ ๊ฒ์ ํ์ธ ํ ์ ์๋ค. ๊ถ์ ์ ๋์ค์์์ ์ํ SS400์ฌ์ง์ ํ์คํ
๋ฆฌ์์ค์์ 0.3T์ ์๊ธฐ์ฅ์์ 0.05W๊ฐ ๋ฐ์ํ์๋ค. ํ์คํ
๋ฆฌ์์ค์์
ํ๋ฅ๋ถํ์๊ณผ ๋น๊ตํ๋ฉด 0.78%์ ํฌ๊ธฐ๋ก ๋งค์ฐ ์ ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณ์ฐ ์ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 3. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ(SS400 ์ฌ์ง)
Fig. 3. Clamp analysis result(SS400 Material)
๊ทธ๋ฆผ 4๋ ์๋ฃจ๋ฏธ๋์ ์์๋ฐ๋์ ์ ๋ฅ๋ฐ๋ ๋ถํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค. ์๋ฃจ๋ฏธ๋์ ์ฌ์งํน์ฑ์ ๋์ ์จ์ด ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ์ ๋์ค์์์ด๋ผ๋ ๋์ ์ ๋์ ๋ฅ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 5๋ HMS์ ๋น์์ฑ ํน์ฑ๊ณผ ๋ฎ์ ๋์ ์จ์ ์ํด ์์๋ฐ๋์ ์ ๋ฅ๋ฐ๋ ๋ถํฌ๊ฐ ์๋์ ์ผ๋ก ์ ๊ฒ ๋ํ๋๋ค. ํ 4์ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ํ๋ฅ๋ถํ์์ FEM ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค. ์์ฑ์ฒด์ธ SS400๋ณด๋ค ๋น์์ฑ์ฒด์ธ ์๋ฃจ๋ฏธ๋์ ์์ค์ด ๋๊ฒ ๋์์ผ๋ฉฐ, ๋์ ์จ์
์ํฅ์ด ์๋นํ ๋์ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. HMS๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ ํ๋ฅ๋ถํ์์ด 81.14% ๊ฐ์ํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 4. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ(์๋ฃจ๋ฏธ๋ ์ฌ์ง)
Fig. 4. Clamp analysis result(Aluminum Material)
๊ทธ๋ฆผ. 5. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ(HMS ์ฌ์ง).
Fig. 5. Clamp analysis result(HMS Material).
ํ 4. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ํ๋ฅ๋ถํ์ ๊ฒฐ๊ณผ
Table 4. Result of stray load loss in material of clamp
Material
|
Stray Load Loss [W]
|
Diff [%]
|
SS400
|
6.446
|
100.00
|
Aluminum
|
9.140
|
141.79
|
HMS
|
1.216
|
18.86
|
3.2 ์ธํจ ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ
์ธํจ์ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ์ํฅ์ ๋ถ์์ํด FEM ํด์์ ์ํํ์๋ค. ํด์์ ์ฌ์ฉ๋ ์ฌ์ง์ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ํด์๊ณผ ๋์ผํ๊ฒ SS400, ์๋ฃจ๋ฏธ๋, HMS๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 6~๊ทธ๋ฆผ 8์ ๋ณ์๊ธฐ ์ธํจ์ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ์์๋ฐ๋ ๋ถํฌ์ ์ ๋ฅ๋ฐ๋ ๋ถํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ํด์๊ณผ ๋์ผํ๊ฒ ์์ฑํน์ฑ์ ๊ฐ๋ SS400์ ์ง์ค๋๋ ๊ฒ์
ํ์ธ ํ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 7๋ ์๋ฃจ๋ฏธ๋์ ์์๋ฐ๋์ ์ ๋ฅ๋ฐ๋ ๋ถํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ํด์๊ณผ ๋์ผํ๊ฒ ๋์ ์จ์ด ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ์ ๋์ค์์์ด๋ผ๋ ๋์ ์ ๋์ ๋ฅ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ค.
ํ 5๋ ์ธํจ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ํ๋ฅ๋ถํ์์ FEM ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 6. ์ธํจ ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ(SS400 ์ฌ์ง)
Fig. 6. Tank analysis result(SS400 Material)
๊ทธ๋ฆผ. 7. ์ธํจ ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ(์๋ฃจ๋ฏธ๋ ์ฌ์ง)
Fig. 7. Tank analysis result(Aluminum Material)
๊ทธ๋ฆผ. 8. ์ธํจ ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ(HMS ์ฌ์ง)
Fig. 8. Tank analysis result(HMS Material)
ํ 5. ์ธํจ์ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ํ๋ฅ๋ถํ์ ๊ฒฐ๊ณผ
Table 5. Result of stray load loss in material of Tank
Material
|
Stray Load Loss [W]
|
Diff [%]
|
SS400
|
9.260
|
100.00
|
Aluminum
|
17.376
|
187.65
|
HMS
|
5.451
|
58.87
|
3.3 ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ
๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ํ๋ฅ๋ถํ์ ์ํฅ์ ํด์ํ๊ธฐ ์ํด SS400, ์๋ฃจ๋ฏธ๋, HMS ์ฌ์ง์ ์ฌ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด 9๊ฐ์ง์ Model์ ํด์ํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 8์ ๊ฐ Model์ ๋ํ์ฌ ํ๋ฅ๋ถํ์ ๋ถํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ด์์ผ๋ฉฐ, ํ 6์ ๊ฐ ๋ชจ๋ธ์ ํ๋ฅ๋ถํ์์ FEM ํด์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋น๊ตํ์ฌ ๋ํ๋ด์๋ค. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ด ๋์์ ์กด์ฌํ ๊ฒฝ์ฐ ๋์ค์์์ ๊ฒฝ๋ก๊ฐ ๋ ๊ฐ๋ก ๋๋๋ค. ๊ถ์ ์
๊ฐ์ฅ ๊ทผ์ ํด์๋ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ฝ์ผ ๋๋ฆํ ๋ถ๋ถ๊ณผ ๋ ๊ฐ์ ๊ถ์ ์ ๋ง์ฃผ๋ณด๋ ์ธํจ ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ๋๋๋ค.
Model#1~Model#3์์ ๋ณด๋ฏ์ด ๊ถ์ ์ ๊ทผ์ ํด ์๋ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด ์์ฑ์ผ ๊ฒฝ์ฐ ๋์ค์์์ด ์ง์ค๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ธํจ์ ํ๋ฅ๋ถํ์์ด ์๋์ ์ผ๋ก ์ ๊ฒ
๋ํ๋๋ค. Model#3์ ๊ฒฝ์ฐ ์ธํจ์ ๋น์์ฑ์ฒด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ํ๋ฅ๋ถํ์์ ๊ฐ์ํจ๊ณผ๋ฅผ ํ์ธํ์๋ค. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด๋ ์ธํจ์ ์๋ฃจ๋ฏธ๋ ์ฌ์ง๋ก ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ
๋์ ์ ๋์ ๋ฅ์ ์ํด ํ๋ฅ๋ถํ์์ด ์๋์ ์ผ๋ก ํฌ๊ฒ ๋ฐ์๋๋ค. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ HMS ์ฌ์ง์ ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ ๋์ค์์๊ณผ ์ ๋์ ๋ฅ์ ์ํฅ์ด ์๋์ ์ผ๋ก ์ ๊ฒ
๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, Model#9์ ๊ฒฝ์ฐ ํ๋ฅ๋ถํ์์ด ๊ฐ์ฅ ์ ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. Model#7~Model#9์์ ๋ณด๋ฏ์ด ๋๋ถ๋ถ์ ๋์ค์์์ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ํต๊ณผํ์ฌ
์ธํจ์ ์ธ๊ฐ๋๋ฉฐ, Model#7์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๋ง ๋น์์ฑ์ฒด๋ก ๊ต์ฒดํ๋๋ผ๋ ๋์ค์์๋ค์ด ์ธํจ์ ์ธ๊ฐ๋์ด ์์ค์ด ๋ ์ฆ๊ฐ๋จ์ ํ์ธํ์๋ค. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์
HMS๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ ๊ทธ๋ฆผ 6~๊ทธ๋ฆผ 8๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ฌํ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ธ๋ค.
4. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ํ๋ฅ๋ถํ์์ ์ ๊ฐ์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ์ํฅ์ ๋ถ์์ํด 3์ฐจ์ FEM ํด์์ ์ํํ์๋ค. SS400, ์๋ฃจ๋ฏธ๋,
HMS์ ์ฌ์ง์ ๋ด๊ตฌ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ ์ ์ฉํ์์ ๋ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๋น๊ต ๋ถ์ํ์๋ค. ๋ด๋ถ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ ๋ฐ๋ก ๋ถ๋ฆฌํ์ฌ ํด์์ ์งํํ์์ผ๋ฉฐ, ๋์์ ์กด์ฌํ์์
๊ฒฝ์ฐ๋ ํด์์ ์งํํ์๋ค.
์๋ฃจ๋ฏธ๋, HMS์ ์ฌ์ง์ ๋น์์ฑ์ฒด์ด์ง๋ง ์๋ฃจ๋ฏธ๋์ ๊ฒฝ์ฐ ๋์ ์จ์ด ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ๋์ ๋ฅ์ ์ํ ์์ค์ด ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋์ ์จ๊ณผ ํฌ์์จ์ด ์๋์ ์ผ๋ก
๋ฎ์ HMS์ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ด ๊ฐ์ฅ ์ข๊ฒ ํ์ธ๋์๋ค. Model#3๊ณผ ๊ฐ์ด ์ธํจ์ HMS์ ์ฌ์ง๋ก ์ ์ํ๋ฉด ํ๋ฅ๋ถํ์์ 16.43%๊น์ง ๊ฐ์์ํค๋ฉฐ,
Model#9๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ด๋ถ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ์ธํจ์ HMS ์ฌ์ง๋ก ์ ์ํ๋ฉด 31.55%๊น์ง ๊ฐ์๋๋ ํจ๊ณผ๋ฅผ ํ์ธ ํ ์ ์์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ HMS๋ SS400๋ณด๋ค
10๋ฐฐ ์ด์์ ๊ณ ๊ฐ์ ์ฌ์ง์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ์์ ์์ด์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๊ฐ ํ์๋ก ํ๋ค. ํ๋ฅ๋ถํ์์ ์ ์ฒด์์ค์ 1%๋ฏธ๋ง์ผ๋ก ์ ์ ๋ถ๋ถ์ ์ฐจ์งํ์ง๋ง, ๊ณ ํจ์จํ๋ฅผ
์ํด์๋ ๋ฐ๋์ ํ์ํ ์ฐ๊ตฌ์ด๋ค.
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ํ๋ฅ๋ถํ์ ์ ๊ฐ์ ์ํ ์ฌ์ง์ ์ ์ ๋ง์ ๋์์ด ๋ ๊ฒ์ด๋ฉฐ, ํจ์จ์ ๋์ด๊ธฐ ์ํ ์์ค์ต์ํ ์ฐ๊ตฌ์ ํฐ ์ญํ ์ ํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ. 9. ๊ฐ ํด์ Model์ ํ๋ฅ๋ถํ์ ๋ถํฌ
Fig. 9. The stray load loss distribution of each analytical model
ํ 3. ๊ฐ ๋ชจ๋ธ์ ํ๋ฅ๋ถํ์ ๊ฒฐ๊ณผ ๋น๊ต
Table 3. Comparison of stay load loss results of each model
Model
|
Clamp Material
|
Tank Material
|
Clamp Loss [W]
|
Tank Loss [W]
|
Total Stray Loss [W]
|
Dif [%]
|
Model#1
|
SS400
|
SS400
|
4.997
|
4.7
|
9.697
|
100.00
|
Model#2
|
SS400
|
Aluminum
|
8.479
|
7.962
|
16.441
|
169.55
|
Model#3
|
SS400
|
HMS
|
5.726
|
2.378
|
8.104
|
83.57
|
Model#4
|
Aluminum
|
SS400
|
10.977
|
6.792
|
17.769
|
183.24
|
Model#5
|
Aluminum
|
Aluminum
|
5.441
|
15.171
|
20.612
|
212.56
|
Model#6
|
Aluminum
|
HMS
|
7.942
|
4.425
|
12.367
|
127.53
|
Model#7
|
HMS
|
SS400
|
1.970
|
9.278
|
11.248
|
115.99
|
Model#8
|
HMS
|
Aluminum
|
0.496
|
17.280
|
17.776
|
183.31
|
Model#9
|
HMS
|
HMS
|
1.216
|
5.422
|
6.637
|
68.45
|
Acknowledgements
This work was supported by the Energy Efficiency & Resources of the Korea Institute
of Energy Technology Evaluation and Planning (KETEP) grant funded by the Korea government
Ministry of Knowledge Economy. (No. 20161210200500)
References
S. A. Holland, G. P. O`Connell, L. Haydock, 1992, Calculating Stray Losses in Power
Transformers Using Surface Impedance with Finite Elements, IEEE Transactions on Magnetics,
Vol. 28, No. 2, pp. 1355-1358
L. Susnkic, Z. Haznadar, Z. Valkovic, 2008, 3D Finite- Element Determination of Stray
Losses in Power Transformer, Electric Power Systems Research, Vol. 78, No. 10, pp.
1814-1818
Z. Valkovic, 1980, Calculation of the Losses in Three-Phase Transformer Tanks, IEE
Proc. C Generation., Transmission and Distribution., Vol. 127, No. 1, pp. 20-25
B. Szabados, I. El Nahas, M. S. El Sobki, R. D. Findlay, M. Poloujadoff, 1987, A New
Approach to Determine Eddy Current Losses in the Tank Walls of a Power Transformer,
IEEE Trans. Power Del., Vol. 2, No. 3, pp. 810-816
S. V. Kulkarni, S. A. Khaparde, 2004, Transformer Engineering: Design and Practice,
MARCEL DEKKER, INC., New York
Jae-Hoon Lee, Changwan Han, Dongsu Ahn, Jin Kyoo Lee, Sang-Hu Park, Seonghun Park,
2013, Design and Performance Evaluation of a Rotary Magnetorheological Damper for
Unmanned Vehicle Suspension Systems, The Scientific World Journal, Vol. 2013, No.
1, pp. 1-10
L. Lin, C. Xiang, Z. Yuanlu, C. Zhiguang, Z. Guoqiang, Z. Yinhan, 1998, Losses Calculation
in Transformer Tie Plate Using the Finite Element Method, IEEE Transactions on Magnetics,
Vol. 34, No. 5, pp. 3644-3647
Robert M. Del Vecchio, 2010, Transformer Design Principles: With Application to Core-Form
Power Transformers, CRC Press
์ ์์๊ฐ
๊น์ํ (Sang-Hyun Kim)
He received the B.S degree in electrical engineering from Soong-Sil University, Korea,
in 2014.
He received the M.S degree in electrical engineering from Soong-Sil University.
He is currently working toward the Ph.D. degree in electrical engineering from Soong-Sil
University.
His research interests include magnetic material, transformer and computational
electromagnetics.
์ดํ๋ฒ (Hyang-Beom Lee)
He received the B.S degree in electrical engineering from Seoul National University,
in 1989.
He received the M.S degree in electrical engineering from Seoul National University,
in 1991.
He received the Ph.D. degree in electrical engineering from Seoul National University,
in 1995.
Since 1998, He is currently working as professor of electrical engineering from
Soong-Sil University, Korea.
His research interests include electric machinery, computational electromagnetics
and design