(1) DGEBA/ESBO Mixture Composites์ ์ ์ ํน์ฑ
๊ทธ๋ฆผ 3.6์์๋ DGEBA(phr):ESBO (phr) = ํจ๋๋น (100:0, 90:10, 80:20, 70:30, 60:40, 50:50, 40:60,
30:70, 20:80, 10:90)์ ๋ฐ๋ฅธ ํผํฉ Composites 10์ข
๋ฅ ์ํ์ ์ ์กฐํ์๊ณ ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์์จ์ํ์์ ์ฃผํ์ ์ฆ๊ฐ (1Hzโผ1MHz)์
๋ฐ๋ฅธ ์ ์ ์จ์ ์ธก์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค.
์ฃผํ์ 1Hz์์ 1MHz๊น์ง ์ฆ๊ฐํ์์ ๋ ๊ฐ๊ฐ์ ESBO ํจ๋ (0, 10phrโผ90phr) ์ํ์์ ์ ์ ์จ์ ์ ์ฒด์ ์ผ๋ก ๊ฐ์๋๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค.
๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ESBO ํจ๋์ ์ฆ๊ฐ๋ ์ ์ ์จ์ด ์ฆ๊ฐ๋๋ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๊ฒฝํฅ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ์๋ค. ์ฆ, ์ ์ฃผํ์์ญ์ผ๋ก ๊ฐ์๋ก ESBOํจ๋์ด ํด์๋ก ๋์ ์ ์ ์จ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ
๊ณ ์ฃผํ์์ญ์ผ๋ก ๊ฐ์๋ก ์ ์ ์จ์ด ๊ฐ์๋๋ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค.
์์ํ DGEBA_100phr(ESBO_0phr) ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ์ฅ ๋ฎ์ ์ ์ ์จ ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค. ESBOํผํฉ ํจ๋์ด ๋ฎ์์์ญ์ธ 30, 20, 10phr
์์๋๋ก ์ ์ ์จ์ด ๋ฎ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค. ๊ทธ์ค ESBO_ 30phr์์ ์ ์ ์จ์ด ๊ฐ์ฅ ๋ฎ์ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค.
๋ฐ๋ฉด ESBO_40phrโผESBO_90phr BiO ํจ๋์ด ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์์ ํํ ์ํญ์ (DGEBA)์ ํจ๋์ด ๊ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ์ฆ, ESBOํจ๋ ์ฆ๊ฐ์๋ฐ๋ผ
์ ์ ์จ์ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒฝํฅ์ด๋ค. ๊ทธ์ค ESBO_90phr์ผ ๋ ์ญ์ ์ต๊ณ ๋ก ๋์ ์ ์ ์จ์ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค.
DGEBA๋ ์์ ํํ ์ํญ์์ Phenol 2๋ถ์์ Aceston ๋จ๋ถ์์์ ์ถํฉ๋ฐ์์ผ๋ก ์ป์ด์ง ๋น์คํ๋ Aํ ๋จ๋ถ์์ ์ํผํด๋ก๋กํ์ด๋๋ฆฐ 2๋ถ์์์
์ถํฉ๋ฐ์์ผ๋ก ์์ ๋ DGEBA์ ํจ๋์ด 70phr, ESBO ํจ๋ 30phr ๋ฒ์์์๋ ๋น๋๋น์ ๋ฐ๋ผ ์์ ๊ฒฝํ๊ฐ ์งํ๋์ด ESBO ์๋ฅ ํจ๋ฅ๋์ด
๊ฑฐ์ ์กด์ฌํ์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์, ์ ๊ธฐ์ ๋๋ก์ ์์ฉํ ์ ์๋ ์ผ๋ฆฌ์ด ์กด์ฌ๊ฐ ์๋์ ์ผ๋ก ๋ฎ์ ๊ฒฝ์ฐ๋ก ๋ณผ ์๊ฐ ์๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ESBO์ ํจ๋์ด ๊ณผ๋์ด๊ณ ,
DGEBA ํจ๋์ด ์๋์ธ ๊ฒฝ์ฐ, ๊ฐ๊ต ํฌ์ธํธ์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ฐ ๋ฉ์ด์ ๊ฐ๊ต๋ฐ๋๊ฐ ๋ฎ์์ง๊ฒ๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ ์ด์ ๋ก ์ฒด์ธ์ ์์ง์ด ์ฆ๊ฐ๋์ด ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ ์ ์ ์จ์ด ์ฆ๊ฐํ
๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 10. DGEBA/ESBO ํจ๋๋น ๋ณํ์๋ฐ๋ฅธ ์ ์ ์์ค(tanฮด) ํน์ฑ
Fig. 10. Dielectric loss (tanฮด) characteristics according to changes in DGEBA/ESBO
content ratio
๋๋ถ์ด ESBOํจ๋์ด ๊ณผ๋ํผํฉ๋ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ถ์์ ํ ๊ฒฝํ๋ฐ์์ผ๋ก ๋ฏธ๋ฐ์์ฑ์ ์ง๋ฐฉ์กฑ ์ฒด์ธ์ด ๊ฐ์์ ์ ์ญํ ์ ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ์ฒ๋ผ ์ฒด์ธ์ ์์ง์์ด ์กด์ฌํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ ์ ์จ์ด
์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๊ฐ๋์ด์ง๋ค.
์ ์ ์จ์ ํฌ๊ธฐ๋ ์ ๊ธฐ์ ๋๋์ ๋ฐ์ ํ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ฐ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ ํ์ ์ด๋ ํต๋ก๋ก์์ ์๋ฏธ๋ฅผ ๋ถ์ฌํ ์๊ฐ ์๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ณ๋ฉด์ ๊ฒฐํฉ๊ณผ๋ ๊น์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ฐ๊ณ
์๋ ์ ๊ธฐ๋ฌผ์ฑ์ ํน์ฑ์ผ๋ก ํ๊ฐํ ์ ์๋ ํ๋ผ๋ฏธํฐ์ด๋ค. ์ด์ฒ๋ผ ์ ์ ์จ ๊ฐ์ด ์์ ๊ฒ์ ์ ํ์ ์ด๋์ด ์ด๋ ค์์ง๊ณ ์ด์ ๋๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ํญ์ ์์ง์ ๋๋
ธ์
์
๊ณ๋ฉด์ ๊ฒฐํฉ ์ ๋์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก, ์์ ํํ ์ํญ์(์ํผํด๋ก๋กํ์ด๋๋ฆฐ) ๊ฐ๊ต๋ฐ์์ด ์ด๋ฃจ์ด์ ธ ๊ฒฐํฉ๋ ฅ์ด ๊ฐํ๊ฒ ์งํ๋์ด, ์ฒด์ธ์ ์์ง์์ ์ต์ ํ๋
ํจ๊ณผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค[24].
๊ทธ๋ฆผ 3.7์์๋ ๊ทธ๋ฆผ 3.6์ ๊ฒฝ์ฐ์ ๊ฐ์ ์ํ์ ์ฃผํ์ ๋ณํ ๋ฒ์ (1Hzโผ1MHz)์์ ์ ์ ์์ค ํน์ฑ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค.
์ฃผํ์๊ฐ ์ ์ฃผํ์ธ 1Hz์์ ๊ณ ์ฃผํ 1MHz๋ก ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ DGEBA/ESBO ํผํฉ Composites ๊ฒฝ์ฐ, ESBO_10, 20, 30phr
์ฆ๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ ์์ค์ ์ ์ฃผํ์์ญ์์ ๊ธํ๊ฒ ์ฆ๊ฐํ์๊ณ , ์ดํโผ1kHz๊น์ง๋ ๋ค์ ๊ฐ์ํ์์ผ๋ฉฐ ๊ทธ ์ดํ ์ฃผํ์ ์ฆ๊ฐ์๋ฐ๋ผ ์ฆ, ๊ณ ์ฃผํ ์์ญ์ผ๋ก ๊ฐ์๋ก
์ ์ ์์ค์ด ์ฆ๊ฐ๋๋ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ESBO_40phr์์ ESBO_90phr๊น์ง ์ฆ๊ฐ๋๋ ์ฆ, DGEBA_ 60phr์์ DGEBA_10phr๋ก
๊ฐ์๋๋ Composites ํผํฉ ํจ๋๋น์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฃผํ์ 1Hz์์ 1MHz๊น์ง์ฆ๊ฐํ ๋, ์ฃผํ์ 1Hz์์ 10kHz๊น์ง๋ ์ฃผํ์ ์ฆ๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ ์์ค์
๊ฐ์ํ์๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ดํ 20kHz์์ 1MHz๊น์ง๋ ์ ์ ์์ค์ด ์ฝ๊ฐ์ ์์น ๋ฐ ๋ณํ๊ฐ ์๋ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค.
์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก ESBO ํจ๋ ์ฆ๊ฐ์๋ฐ๋ผ ์ ์ ์์ค์ ์ฆ๊ฐํ์๊ณ , ์ ์ฃผํ์์ญ์์๋ ๊ฐ์ํ์๊ณ ๋ฐ๋ฉด ๊ณ ์ฃผํ์์ญ์ผ๋ก ๊ฐ์๋ก ์ฝ๊ฐ ์ฆ๊ฐ์ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค.
์ฃผํ์ ๋ณํ์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ ์์ค์ ์ฆ๊ฐ์ด ๋ณํ๋๋ ๋ณํ์ ESBO_10, 20, 30phr์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฃผํ์๋ ์ฝ ์ ์ฃผํ์์ญ 10Hz ๋ถ๊ทผ์์ ๋ณํ๋จ์
์ ์ ์์๊ณ , 40hrโผ90phr๊น์ง๋ ๋ณํ์ ์ฃผํ์๊ฐ ๋์์ง 1kHzโผ10kHz๋ฒ์์์ ๋ณํ๊ฐ ๋ฐ์๋์๋ค.
์ฆ, ์ฃผํ์์ ์ ์ ์์ค๊ณผ์ ๊ด๊ณ๋ ๋ฐ๋น๋ก์ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค. ๋ํ, ์ ๊ธฐ์ ๋๋๋ ESBO ํจ๋์ด ์ฆ๊ฐํ ์๋ก ์ ๊ธฐ์ ๋๋๋ ์ฆ๊ฐํ์๊ณ , ๋ฐ๋ฉด ์ฃผํ์๊ฐ ๋ฎ์์๋ก
์ ๊ธฐ์ ๋๋๋ ๊ฐ์ํ์๋ค. ์ญ์ผ๋ก ์ฃผํ์๊ฐ ์ฆ๊ฐํ ์๋ก ์ฆ๊ฐํ์๋ค. ์ด์ฒ๋ผ ESBO ํจ๋์ฆ๊ฐ๋ ์ ๊ธฐ์ ๋๋ ์ฆ๊ฐ์ ํจ๊ป ์ ์ ์์ค ์ฆ๊ฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์จ ๊ฒ์ด๋ค.
ESBO ํจ๋ ์ฆ๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ ์์ค ์ฆ๊ฐ์ ์ฃผํ์ ์ฆ๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ ์์ค ๊ฐ์์ ์ด์ ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ค๋ช
ํ ์ ์๋ค.
๊ฐ๊ต์ ์ด ๋ง๊ณ ๊ฐ๊น์ฐ๋ฉด ๊ณ๋ฉด์ ๊ฒฐํฉ๋ ฅ ์ฆ, ๊ฐ๊ต๋ฐ๋์ ์ฆ๊ฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์ค๊ฒ ๋๋ค. ์ด๋ ์๊ทน์ ๋ฐฐํฅ์ ์ต์ ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณผ ์๊ฐ ์๋ค. ๋ฐ๋๋ก ESBO ์ฆ๊ฐ๋
๊ฐ๊ต์ ์ด ๋ฉ๊ณ , ๊ฐ๊ต๋ฐ๋๊ฐ ์ฝํจ์ผ๋ก์ ๋ถ์์ด๋์ ์ ์ฝํ๊ธฐ ์ด๋ ค์์ง๋ค. ์ ๋๋๋ ์ผ๋ฆฌ์ด ์ ์ก๊ณผ ์ฐ๊ด์ด ์๋ค. ์ฆ, ์ ํ ์ผ๋ฆฌ์ด๊ฐ ์ ๊ณ ํ์์ ์ ์ก ๋์ด์ง๋ค๋ฉด
์๋์ง๋ ์ฃผ์ธ์ด๋ก ์๋น๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฐ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์ ์์ค ($\epsilon_{r}''$)์
๋ก์, $\epsilon_{0}$๋ ์ง๊ณต์ค์ ์ ์ ์จ, $f$๋ ์ธ๊ฐ์ ์์ ์ฃผํ์๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค. ์ ์ฃผํ์์ ๊ธ์ํ๊ฒ ์ ์ ์์ค($\epsilon_{r}''$)์ด
์ฆ๊ฐํ๋ ๋ถ๋ถ (-)
๊ทธ๋ฆผ 11. DGEBA/ESBO ํจ๋๋น๋ณํ์๋ฐ๋ฅธ ์ ๊ธฐ์ ๋๋ ํน์ฑ
Fig. 11. Electrical conductivity characteristics according to changes in DGEBA/ESBO
content ratio
๊ธฐ์ธ๊ธฐ๋ฅผ ๋ํ๋ธ ๊ฒฝ์ฐ๋ก์ ์ด๋ ์ ๊ธฐ์ ๋์ ๊ธฐ์ธํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค. ๋์ฑ์ด, ์ ํ ๊ตํ์ ์ ๊ทน์์ ์ผ์ด๋์ง ์์ ๋, ์ด์ข
์ ๊ณต๊ฐ์ ํ๊ฐ ๊ทธ๋ค ํ๋ฉด๊ทผ์ฒ์
๋์ ๋๊ฒ ๋๋ค. ์์ฐจ์ ์ผ๋ก ์ ์ ์จ($\epsilon_{r}''$)์ ์ฆ๊ฐ์ํค๋ ์ ๊ทน์ ์ ํ๋ฐ๋๋ฅผ ์ฆ๊ฐ์ํค๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์ค๊ฒ ๋๋ค [25-26]. ๋ํญ์ ๊ทน์ ํฅํ๋ ์ด์จ์ฑ ์ผ๋ฆฌ์ด์ ์ด๋์ด ์ํญ์ ์์ง ์ ๊ธฐ์ ๋์ ์ฃผ์ ์์ธ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 3.8์์๋ ์์ ๊ธฐ์ ํ ์ ์ ์จ๊ณผ ์ ์ ์์ค ํน์ฑ์ ๊ฐ๋ ๊ฐ์ ์ํ์ ์ฃผํ์ ๋ณํ์๋ฐ๋ฅธ ์ ๊ธฐ์ ๋๋์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค.
์ ์ ํน์ฑ์์ ์ ๊ธฐ์ ๋๋๋ ESBO ํจ๋ ์ฆ๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ ์ฆ๊ฐํ์๊ณ , ์ฃผํ์ 1Hzโผ1MHz์์ ์ฃผํ์ ์ฆ๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ ๊ณ ์ฃผํ ์์ญ์ผ๋ก ๊ฐ์๋ก ์ ๊ธฐ์ ๋๋๊ฐ
์ฆ๊ฐํ์๊ณ , ์ญ์ผ๋ก ์ฃผํ์ ๊ฐ์์ ๋ฐ๋ผ ์ ๊ธฐ์ ๋๋๊ฐ ๊ฐ์ํจ์ ์๋ฏธํ ๊ฒ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 12. DGEBA/ESBO/M10_65wt% Mixture ํจ๋๋น ๋ณํ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ ์จ ํน์ฑ
Fig. 12. Dielectric constant characteristics according to change in DGEBA/ESBO/M10
_65wt% Mixture content ratio
ESBO ํจ๋ ์ฆ๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ ์ ๊ธฐ์ ๋๋ ์ฆ๊ฐ๋ ESBO ๊ฒฝํ๋ฐ์์์ ๋ฏธ๋ฐ์๋ ์๋ฅ๋ฌผ์ด ์ผ๋ฆฌ์ด๋ก ์์ฉํ์ฌ ์ ๊ธฐ์ ๋๋์ ์ฆ๊ฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์ค๊ณ , ๊ทธ๋ก ์ธํ์ฌ ์ ์ ์จ๊ณผ
์ ์ ์์ค์ ์ฆ๊ฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์ค๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
(2) DGEBA/ESBO/Micro Silica_M10_65wt% Mixture Composites์ Dielectric Properties
๊ทธ๋ฆผ 3.9์์๋ DGEBAํจ๋(phr): ESBOํจ๋(phr)/Micro Silica M10_65wt% Mixture Composites์ ๋น๋๋น์ ๋ฐ๋ฅธ ํผํฉ๋น
(100:0, 90:10, 80:20, 70:30, 60:40, 50:50, 40:60, 30:70, 20:80, 10phr: 90phr)/M10_65wt%
Composites 10์ข
๋ฅ์ ์ํ์ ์ ์กฐํ์๋ค.
10์ข
๋ฅ ์ํ์ ์ฃผํ์ ๋ณํ(1Hz์์ 1MHz๊น์ง)์๋ฐ๋ฅธ ์ ์ ์จ์ ํน์ฑ์ ๋ํ๋ด์๊ณ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ป๊ฒ ๋์๋ค.
์ฒซ์งธ, DGEBA(phr):ESBO(phr)/M10_65wt% Mixture ํจ๋๋น 10์ข
๋ฅ Composites์ ์ ์ ์จ์ ์ฃผํ์ ์ฆ๊ฐ์๋ฐ๋ผ ๊ฐ์ํ์๋ค.
DGEBA/Micro M10_65wt% Composites์ ๊ฒฝ์ฐ DGEBA์ํ์ ์ ์ ์จ์ 3.80์ด์๊ณ ์ถฉ์งํ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์ ์จ์ 4.26์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ป์๋ค.
๋์งธ, DGEBA/ESBO/M10_65wt% Mixture Composites์ ESBOํจ๋์ด ์์ 10, 20, 30phr์์๋ ์ฝ๊ฐ์ ์ฐจ์ด๋ ์์ง๋ง
์ ์ ์จ์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ๋์ฒด๋ก ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒฝํฅ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค. ESBO ํจ๋์ด 40, 50, 60, 70, 80, 90phr์ผ๋ก ์ฆ๊ฐํ ์๋ก ๋์ฒด๋ก ์ฆ๊ฐ ๋๋
๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค.
์ ์ ์จ์ด ์ฆ๊ฐํ๋ ์์ธ์ผ๋ก M10_65wt%๊ฐ ์ถฉ์ง๋ ESBO_ 60phr ์ด์์์๋ ์ง๋ฐฉ์กฑ ์ฌ์ฌ์ด ๋ง์ด ๋์ด๋์ ์ ๋์ฑ์ด ์ฆ๊ฐ๋์ด, ๊ฐ๊ต๋ฐ๋๊ฐ ํ๊ฒฉํ๊ฒ
๋ฎ์์ง ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค. M10_65wt% ๋ง์ดํฌ๋ก ์ค๋ฆฌ์นด์ ์ถฉ์ง์ผ๋ก ํ๋ฉด ์์ฐ๊ธฐ์ ์์๊ฒฐํฉ์ด ๋ฏธ์ฝํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ์ฒด์ธ์ ์ด๋์ ์ต์ ํ ์๋จ์ด ์์ด์ ธ ์ ์ ์จ์ด
์ฆ๊ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 13. DGEBA/ESBO/M10_65wt% Mixture ํจ๋๋น ๋ณํ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ ์์ค (tanฮด)ํน์ฑ
Fig. 13. Dielectric loss (tanฮด) characteristics according to change in DGEBA/ESBO
/M10_65wt% Mixture content ratio
Microsilica M10_65wt% ๋ฌด์ถฉ์ง์ ๊ฒฝ์ฐ DGEBA_90,80,70phr/ ESBO_10, 20, 30phr๋ฒ์ ํจ๋๋น๋ก ํผํฉํ ๊ฒฝ์ฐ
๋ฎ์ ์ ์ ์จ์ ๋ํ๋ด์๋ค. ๊ฐ์ ํผํฉ ์กฐ๊ฑด์์ M10_65wt%๊ฐ ์ถฉ์ง๋ Composites์ ์ ์ ์จ์ ์ถฉ์ง๋์ง ์์ Composites์ ๋นํ์ฌ
์ ์ ์จ์ด ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค.
์ด์ ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
๋ฌด๊ธฐ๋ฌผ์ด ์ถฉ์ง๋ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณ๋ฉด์ ์ํ ์ํฅ์ผ๋ก ์ ์ ์จ์ด ๋๊ฒ ๋ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ์ด๊ณ , ๋ฌด๊ธฐ๋ฌผ์ด ์ถฉ์ง๋์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฌด๊ธฐ๋ฌผ ๊ณ๋ฉด์ ํจ๊ณผ์ ๋ฌด๊ธฐ๋ฌผ์ ํผ์
๋ ๋ถ์๋ฌผ
๋๋ ํผ์
๋ ์ ํ๋ค์ด ์ ์ ์จ์ ์ํฅ์ ์ฃผ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 3.10์์๋ ๊ทธ๋ฆผ 3.9์์ DGEBA:ESBO ํจ๋๋น/M10_ 65wt% Mixture Composites์๊ฐ์ ์ํ 10์ข
๋ฅ์ ์ฃผํ์ ๋ณํ(1Hz์์ 1MHz)๊น์ง
์ธก์ ํ ์ ์ ์์ค์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค.
์ฒซ์งธ, ์ฃผํ์ ์ฆ๊ฐ(1Hz-->1MHz)์ ๋ฐ๋ฅธ 10์ข
๋ฅ ๋ง์ดํฌ๋ก ์ฝคํฌ์งํธ์ ์ ์ ์์ค์ ๊ฐ์๋์๋ค.
๋์งธ, ESBOํจ๋๋น์๋ฐ๋ฅธ ์ ์ ์์ค์ ์ ์ฃผํ์์ญ์์๋ ESBO ํจ๋๋น๊ฐ ํด์๋ก ์ ์ ์์ค์ ์ฆ๊ฐํ์๊ณ ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ณ ์ฃผํ์์ญ์์๋ ESBO ํจ๋๋น๊ฐ ํด์๋ก
์ ์ ์์ค์ด ํฐ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ ์ ์์ค ํฌ๊ธฐ์ ์ ๋๋ ์ ์ฃผํ์์ ํฌ๊ณ ๊ณ ์ฃผํ์์ ์์ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค.
๋ณต์ ์ ์ ์จ์ ์ค์๋ถ($\epsilon_{r}^{'}$)์ ํ์๋ถ($\epsilon_{r}^{''}$) ๋ก์ ๊ด๊ณ๋๋ค.
๋ก ํํํ ์ ์๋ค.
Roman Kochetov[27], ์์ ํํ DGEBA ๋ณด๋ค DGEBA/Micro Silica_65wt% ์ถฉ์ง๋ Micro Composites๊ฐ ์ ์ฃผํ์์ ์ ์ ์์ค์ด ๋ฎ์ ์ด์ ๋
๊ณ๋ฉด๋ถ๊ทน์ ์์ธ์ด๋ฉฐ, ๋ฐ๋ฉด ๊ณ ์ฃผํ์์ ์๊ทน์์ ์ํฅ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
๊ณ๋ฉด๋ถ๊ทน์ Micro Silica_65wt% ์ถฉ์งํ๋ฌ์ DGEBA/ESBO ํผํฉ ํจ๋๋น์ ๋ฐ๋ฅธ ํ๋ฉด ๊ฒฐํฉ๋ ฅ๊ณผ ๊ด๊ณ๋์ด์ง๊ณ , ์๊ทน์ ๋ถ๊ทน์ ๋ฒํฌํ์
์์
๊ณ ๋ถ์์ ๊ฑฐ๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
๊ณ ์ฃผํ์์ ESBO ํจ๋์ด ์ ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์ ์์ค์ด ๋ฎ์ ์ด์ ๊ฐ ESBO ํจ๋์ด ๋ง๊ฒ ๋๋ฉด, ๊ณ ๋ถ์์ฒด์ธ์ ๊ฑฐ๋์ด ํฌ๊ฒ ๋์ด, ์ ์ ์์ค์ด ํฐ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ
๊ฐ์ ธ์ค๊ณ ESBO ํจ๋์ด ์ ๊ฒ ํผํฉ๋๋ฉด, ๊ฐ๊ต๋ฐ๋๊ฐ ํฌ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฒด์ธ์ ์ด๋๋๊ฐ ๋ฎ๊ฒ ๋์ด ์ ์ ์ ์์ค์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์จ๋ค. ๋ํ Micro Silica_65wt%์
ํจ๋์ด ์ถฉ์ง์, ์ง๋ฐฉ์กฑ ์ฒด์ธ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ํญ์ ์์ง์ H์ ์ค๋ฆฌ์นดํ๋ฉด์ OH๊ฐ ์์๊ฒฐํฉ์ ํตํ์ฌ ์ฒด์ธ์ ์ด๋๋๋ฅผ ์ ํํ๋ ์ญํ ์ ๋์์ ์ฃผ๊ธฐ ๋๋ฌธ์
์ ์ ์์ค์ด ๋ฎ๊ฒ ๋๋ ์ด์ ์ด๋ค[28].
Yu Chen ๋ฑ ์ฌ๋ฌ ์ฐ๊ตฌ์๋ค์ ์ ์ฃผํ๋ณด๋ค ๊ณ ์ฃผํ์์ ์ ์ ์จ์ด ๊ฐ์ํ๋ ์ด์ ์ ๋ํด ์๊ทน์๋ค์ ์ธ๊ฐ ์ ๊ณ์ ์ฃผํ์๊ฐ ๋๋ฌด ๋น ๋ฅด๋ฉด ๋ฐ์์ด ๋ฐ๋ผ๊ฐ์ง
๋ชปํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ์๊ทน์ ๋ถ๊ทน์ด ๊ฐ์ํ์ฌ ์ ์ ์จ์ด ๊ฐ์ํ๋ ์์ธ์ด ๋๋ฉฐ, ์ ์ ์์ค์ ์ถฉ์งํจ๋ ์ฆ๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ ์์ค์ด ์์์ง๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์จ๋ค๊ณ ๋ณด๊ณ ํ์๋ค[29].
๊ทธ๋ฆผ 14. DGEBA/ESBO/M10_65wt% Mixture ํจ๋๋น ๋ณํ์๋ฐ๋ฅธ ์ ๊ธฐ์ ๋๋ ํน์ฑ
Fig. 14. Electrical conductivity characteristics according to change in DGEBA/ESBO
/M10_65wt% Mixture content ratio
์ฃผํ์ ์ฆ๊ฐ ๋ฐ ESBO ํจ๋์ด ์ฆ๊ฐํ ์๋ก ์ ๊ธฐ ์ ๋๋๋ ์ฆ๊ฐํ์๋ค. ESBO ํจ๋์ ์ฆ๊ฐ๋ ์ง๋ฐฉ์กฑ ์ฒด์ธ์ ์ฆ๊ฐ๋ก ๊ฐ๊ต์ ์ด ๋ฉ์ด์ง๊ณ ๊ฐ๊ต๋ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ๊ฒ
๋๋ค. ๋ํ ESBO ์ฆ๊ฐ๋ ๋ฏธ๊ฒฝํ๋ก ์ธํ ์๋ฅ๋์ด ์ฆ๊ฐ๋์ด ์ผ๋ฆฌ์ด์ ์ฆ๊ฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์ค๊ฒ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ ์ด์ ๋ก ์ ๊ธฐ์ ๋๋๊ฐ ESBO ํจ๋ ์ฆ๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ ์ฆ๊ฐ๋๋
๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.